Wykłady etnograficzne dla KGW!
W listopadzie 2023 r. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi zrealizował cykl 16-tu wykładów etnograficznych oraz opracował materiały edukacyjne przeznaczone dla kół gospodyń wiejskich zainteresowanych dziedzictwem kulturowym swojego regionu. Zespół wybitnych ekspertów–etnografów przeprowadził cykl szkoleń dla każdego województwa.
Wykłady prezentowały wiedzę o specyfice i zróżnicowaniu kultury ludowej regionów Polski, w szczególności strojów. Pierwsza cześć każdego wykładu poświęcona była specyfice kultury ludowej danego regionu (województwa) obejmując takie zagadnienia jak: historyczne i naturalne uwarunkowania wpływające na kulturę regionu i jego zróżnicowanie etnograficzne, etniczne i wyznaniowe na tle mapy województwa; wyróżniki regionów i grup etnograficznych (obrzędy, kulinaria, folklor). Tematem drugiej części wykładów był strój ludowy jako wyraz tożsamości lokalnej, pozytywne i negatywne przykłady strojów stosowanych przez KGW, źródła wiedzy na temat stroju.
Wykłady etnograficzne do wysłuchania: Materiały edukacyjne – Dziedzictwo Wsi Polskiej
Warsztaty rękodzielnicze dla KGW
Z końcem listopada zakończył się jesienny cykl szkoleń zorganizowany przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w województwie kujawsko-pomorskim. Zajęcia pod nazwą: „Warsztaty Rękodzielnicze dla KGW” polegały na spotkaniach Kół Gospodyń Wiejskich z lokalnymi twórcami ludowymi, którzy przekazywali Paniom umiejętności wytwarzania ludowego rękodzieła zgodnego etnograficznie z regionem pochodzenia.
Pierwsze zajęcia odbyły się w Sokołowie, leżącym na Ziemi Dobrzyńskiej, jeszcze we wrześniu (23 września). Były to warsztaty z koronki czółenkowej zwanej frywolitką. Prowadzone były przez panią Teresę Buczyńską z Klubu Supełek z Torunia, która przybliżyła trudną technikę obecną na ziemiach polskich od początku XIX w. Panie z KGW zapoznały się ze sposobem dziergania czółenkiem węzełków, tworzenia kółek i pikotek oraz łuczków.
W Kolnie, na Ziemi Chełmińskiej, miały miejsce następne warsztaty. W dniu 30 września, pani Anna Przytarska zaprezentowała w praktyce na czym polega wyplatanie koszy z wikliny. Panie z KGW poznały podstawowe techniki plecionkarskie: sploty oraz sposoby budowania ścianek, obrębów i zakończeń. Nabyte umiejętności rozwinęły poprzez samodzielne wykonanie koszyka (miski) z wikliny.
Natomiast, 7 października, do Pińczaty (a dokładnie do remizy w Warząchewce Polskiej) na Kujawach zawitał haft kujawski. Pani Henryka Derezińska pokazała uczestniczkom przykładowe hafty i kompozycje używane dawniej w stroju kujawskim a współcześnie na serwetach i obrusach. Na przygotowanej tkaninie panie z KGW przenosiły wzór z elementami haftu takimi jak gałązki, półlistki, kłosy, perełki i kwiat róży ucząc się poszczególnych ściegów charakterystycznych dla haftu z tego regionu.
21 października, w Królikowie na Pałukach, panie z KGW spotkały się z panią Małgorzatą Bołką na warsztatach z tradycyjnego zdobnictwa wnętrz. Zapoznała ona uczestniczki z wykonywaniem kwiatów pałuckich z jednobarwnej bibułki karbowanej układanych tradycyjnie w rózgi, ramki oraz wianki i pełniących funkcję dekoracyjną świętych kątów w dawnych chatach z tego regionu. Nie zabrakło też słynnego pająka ostrosłupowego ze słomy i bibuły.
Tymczasem spotkanie w Sośnie, 28 października, rozpoczęło się od prezentacji historii, omówienia kolorystyki i motywów haftu krajeńskiego przez panią Kamilę Krzanik-Dworanowską, Dyrektor Muzeum Ziemi Złotowskiej w Złotowie. Uczestniczki pod okiem pracowników Muzeum odwzorowywały następnie motywy z haftu, takie jak granat, kłos, makówka, dzwonki, lilijka, plewy i chaber, przenosząc je na deskę oraz fajans.
Szóste warsztaty dotyczyły technik bibułkarskich a odbyły się w Przymuszewie pod Kęsowem w Borach Tucholskich w dniu 4 listopada. Uczestniczki poznały, pod okiem pani Małgorzaty Barnat, sposoby wycinania, zwijania, rolowania, skręcania i zaginania plis na bibule. Rozwinęły te umiejętności poprzez samodzielne wykonanie kwiatów z bibuły.
Ostatnie spotkanie miało miejsce w Śliwicach 18 listopada. Pan Zygmunt Kędzierski zapoznał panie z KGW z materiałami i narzędziami oraz technologią pracy z drewnem. Nabyte umiejętności snycerskie uczestniczki rozwinęły poprzez samodzielne wykonanie klocka piernikarskiego. Tematyka wiązała się z tradycjami wypieku pierników kultywowanymi nie tylko w Toruniu ale także wielu innych ośrodkach województwa kujawsko-pomorskiego..
Zdobyte na zajęciach umiejętności Koła będą mogły wykorzystać do tworzenia własnych wytworów rękodzielniczych. Warsztaty odbywały się w lokalnych domach kultury, świetlicach wiejskich oraz siedzibach KGW z terenu województwa kujawsko-pomorskiego aby ułatwić ich wzajemne kontakty i integrację.
Bardzo dziękujemy twórcom za chęć podzielenia się wiedzą i umiejętnościami, a Kołom za aktywne uczestnictwo.
Tekst: Grażyna Olszaniec
Prawo autorskie dla KGW!
Wraz z końcem kwietnia 2023 r. zakończył się zorganizowany przez NIKiDW cykl szkoleń internetowych – webinariów dla kół gospodyń wiejskich na temat przestrzegania przepisów prawa autorskiego w działalności KGW. Na szkolenia zapisało się 1081 członkiń ze wszystkich województw. Dla każdego województwa odbyły się po 2 webinaria.
Na szkoleniach poruszane były kwestie związane z potrzebą respektowania praw autorskich w działalności kulturalnej i twórczej, a w szczególności tej związanej z: rękodziełem, wzornictwem, utworami muzycznymi, przepisami kulinarnymi i tworzeniem marki własnej.
Uczestnicy szkoleń w trakcie 1,5 godzinnych webinariów prowadzonych przez prawników z Kancelarii Radcy Prawnego Zbigniew Rogowski dowiedzieli się m. in.:
- Kiedy mamy do czynienia z osobą twórcy?
- Co może być przedmiotem prawa autorskiego?
- Jak ustalić kiedy mamy do czynienia z utworem?
- Co podlega ochronie prawnej i dlaczego?
- Jak możemy chronić prawa autorskie?
Uczestniczki webinariów uzyskały też informacje, w jaki sposób można rozporządzać posiadanymi prawami autorskimi oraz kiedy posiadanie praw autorskich nie jest potrzebne do korzystania z utworu; jakie mogą być skutki braku regulacji kwestii praw autorskich w nawiązywanych umowach, oraz kiedy mamy do czynienia z utworem inspirowanym, a kiedy z kopiowaniem cudzych dzieł.
Na stronie Materiały edukacyjne – Dziedzictwo Wsi Polskiej dostępna jest prezentacja ze zrealizowanych szkoleń.
KGW na CITo!
Zakończyliśmy cykl szkoleń internetowych dla Kół Gospodyń Wiejskich pt. KGW na CITo! Szkolenia, zorganizowane przez Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi, poświęcone były prowadzeniu Uproszczonej Ewidencji Przychodów i Kosztów UEPiK oraz wypełnianiu deklaracji CIT-8, CIT-D i CIT-8/O. Na szkoleniach omawiane były też istotne zagadnienia związane z: rejestrowaniem i statutem KGW, zestawieniem przychodów i kosztów, przepływów finansowych, wykazem środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Szkolenia, w formie 30-tu nieodpłatnych webinariów, przeprowadzone zostały dla Kół Gospodyń Wiejskich ze wszystkich 16-tu województw, w okresie od 8-go lutego do 29 marca br. Wzięło w nich udział 4 144 uczestników.
Webinaria prowadziła Pani Magdalena Bernat – księgowa. Podczas spotkań uczestnicy mieli możliwość zadawania prowadzącej pytań. Udostępniamy bazę odpowiedzi na pytania najczęściej zadawane przez uczestników webinarów KGW na CIT-o! – Pobierz bazę Pytania-i-odpowiedzi
Dla wszystkich zainteresowanych zagadnieniami poruszanymi na webinariach zapraszamy do obejrzenia filmów szkoleniowych, dostępnych na stronie Instytutu:
Warsztaty dla młodych muzyków ludowych z Kurpi
Edycja 1:https://nikidw.edu.pl/warsztaty-dla-mlodych-muzykow-ludowych-z-kurpi-w-relacji-filmowej/
Edycja 2: https://nikidw.edu.pl/za-nami-ii-edycja-warsztatow-dla-mlodych-muzykow-ludowych-z-kurpi/