Z czeluści magazynowych CBR

Centralna Biblioteka Rolnicza jest kontynuatorką ponad 200-letniej tradycji polskiego zinstytucjonalizowanego bibliotekarstwa rolniczego. Początki jej sięgają 1816 r. kiedy we wsi Marymont pod Warszawą powstał Instytut Rolniczy.

Kiedy w 1955 r. powstała Centralna Biblioteka Rolnicza w Warszawie, odziedziczyła ona dorobek polskiego piśmiennictwa rolniczego od początku drukarstwa. W 1956 r. księgozbiór ten został przeniesiony z siedziby zlikwidowanego Centralnego Instytutu Rolniczego, mieszczącego się przy ulicy Wojciecha Górskiego w Warszawie do wyremontowanego gmachu przy Krakowskie Przedmieście 66. Liczył wówczas 13500 woluminów.

Priorytetem Biblioteki stało się pomnażanie księgozbioru poprzez zakup, prenumeratę, wymianę lub dary nowych woluminów książek i czasopism bieżących, w tym najwartościowszych pozycji zagranicznych dotyczących rolnictwa światowego oraz podstawowych dzieł z dziedzin pokrewnych, poświęconych zwłaszcza leśnictwu i przemysłowi spożywczemu.

Jeszcze w latach 50-tych do zasobu CBR włączono księgozbiór byłej Wyższej Szkoły Rolniczej w Prószkowie na Śląsku, zbiór czasopism byłej Szkoły Rolniczej w Sobieszynie, księgozbiór byłej Szkoły Pomologicznej w Ursynowie, zasób Instytutu Przyjaźni Polsko-Radzieckiej oraz zbiory kilku drobniejszych bibliotek.

W 1958 r. CBR przejęła z Ministerstwa Rolnictwa kolekcję czasopism zagranicznych, przeważnie niemieckich, wydanych w okresie międzywojennym oraz biuletyny Stacji Amerykańskich. W późniejszym czasie Biblioteka pozyskiwała m.in.: biuletyny innych stacji doświadczalnych, zestawienia tematyczne, sprawozdania z zagranicznych podróży służbowych oraz wydawnictwa FAO.

Kolejne rozszerzenie zakresu tematycznego gromadzonych zbiorów nastąpiło z początkiem lat 80-tych, kiedy wyznaczono CBR na Centralną Bibliotekę Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej. W ramach specjalizacji zbiorów rozpoczęto tworzyć nowe grupy tematyczne, dotyczące m.in.: rolniczych instytutów naukowo-badawczych, szkolnictwa rolniczego, socjologii wsi, ochrony środowiska w rolnictwie, zagospodarowania odpadów produkcji zwierzęcej oraz roślin leczniczych i przyprawowych.

1.Najstarsze dzieło w zbiorach CBR to łacińskie „In Hoc Volumine Continentur Annotationes in Pedacii Dioscoridis De Medice Materia Libros V”, autorstwa Valeriusa Cordusa z 1561 r.
2.Traktat „O pomnożeniu y rozkrzewieniu wszelakich Pożytków Ksiąg Dwoienaście, Ludziom Stanu każdego, którzyby się uczciwym Gospodarstwem bawili, wielce potrzebne a pożyteczne” to najstarszy starodruk wydany w języku polskim, który znajduje się w zbiorach CBR. Został opublikowany w 1571 r.
3.W zbiorach CBR znajdują się nie tylko wydawnictwa druki zwarte i wydawnictwa ciągłe także nieliczne dokumenty, fotografie i ryciny, jak choćby ta z 1745 r. autorstwa Dietricha Ernsta przedstawiająca świątynię w Tivoli koło Rzymu.
4.Na przełomie 2003 i 2004 r. metalowe i drewniane regały, znajdujące się w przepastnych magazynach CBR, zastąpiły profesjonalne dwustronne regały przesuwne. Fot. z 2004 r.

Po dziesięciu latach działalności CBR księgozbiór wzrósł prawie pięciokrotnie. Zasób, który początkowo zajmował 3 pomieszczenia piwniczne, rozrósł się do 15. Wkrótce po objęciu gmachu trzeba było podwyższać regały metalowe z 6 półek do 8, a nawet 9 półek. W celu pozyskania nowej przestrzeni przechowalniczej, na magazyn przeznaczono nawet dawny zsyp koksu.

W 1965 r. roczny przyrost księgozbioru w Warszawie wynosił 195 m. Spowodowało to już wówczas problem lokalowy, zaledwie 11 lat od powstania CBR. Aby odzyskać powierzchnię przechowalniczą dokonano przemieszczenia dużych partii zasobu. Podobna sytuacja dotyczyła także Oddziałów CBR w Puławach i Bydgoszczy. Potem regularnie prowadzono selekcję wydawnictw zwartych i ciągłych, dzięki czemu starano się utrzymać ilość zbiorów na podobnym poziomie.

W 1998 r. CBR prowadziła wymianę z 132 instytucjami w 46 krajach świata. Z wymiany otrzymywano wówczas 297 czasopism bieżących. Dla porównania w ramach prenumeraty zamawiano 459 tytułów, a w darze otrzymano 160 tytułów.

Realizując rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 24 listopada 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu bibliotek, których zbiory tworzą narodowy zasób biblioteczny, określenia organizacji tego zasobu oraz zasad i zakresu jego szczególnej ochrony, ustalono, że w CBR narodowy zasób biblioteczny tworzą stare druki oraz polonika XIX-wieczne. CBR w Warszawie przejął wówczas wszystkie stare druki znajdujące się w Oddziałach i umieścił je w zabezpieczonym i klimatyzowanym pomieszczeniu.

W 2015 r. 60 wybranych książek i czasopism zostało szerzej opisanych w publikacji okolicznościowej pt. „60 diamentów piśmiennictwa na 60-lecie Centralnej Biblioteki Rolniczej im. Michała Oczapowskiego”.

Tekst: Daniel Kamiński

Podstrony

Powiązane aktualności

2023 © Copyright Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi
Created by Openform

 

Uprzejmie informujemy, że Wnioski na współorganizację wydarzeń kulturalnych
przyjmujemy wyłącznie na aktualnym Formularzu Wniosku, który jest dostępny pod linkiem:
https://nikidw.edu.pl/wspolpraca/.

Przed złożeniem Wniosku o dofinansowanie prosimy o dokładne zapoznanie się
z obowiązującym Regulaminem współorganizacji NIKiDW.