Kiedyś w domach ziemiańskich święcone były całe stoły pokarmów i wszystko co się na nich znajdowało. Na Wielkanoc biesiadowano właściwie przez cały dzień i przygotowywano głównie zimne pokarmy, by się nimi częstować przez cały czas. Były to różnego rodzaju wędliny: pieczone, wędzone szynki, schaby, balerony. Pojawiały się także pasztety, galarety. Kiedyś uważano, że pierwszego dnia Wielkanocy nie można gotować, więc wszystko było tzw. „bez dymu”. Jednak w wielu regionach już od śniadania serwowano żurki, barszcz biały, zupę chrzanową z białą kiełbasą i jajkiem, albo z burakami. A w ostatnim czasie żurek stał się wszechobecnym daniem wielkanocnym. Poza wytrawnymi wiktuałami, a także chrzanem, grzybkami, poczesne miejsce jako dopełnienie zajmowały słodkości – wielkanocne baby i mazurki w dużym wyborze, np. kajmakowe, czekoladowe, pomarańczowe.
Teraz atrybuty ze święconki pojawiają się w sposób symboliczny w stawianym na centralnym miejscu koszyczku bądź półmisku z poświęconym pokarmem. Są to: jajko – które symbolizuje wiecznie odradzające się życie, baranek (lukrowany lub pod inną postacią z ciasta, z masła) – symbol Chrystusa zmartwychwstałego, sól – symbol oczyszczenia i prawdy, chrzan– symbol goryczy męki pańskiej; wędlina – zaświadcza dostatek w rodzinie; chleb– symbol ciała Chrystusa oraz najważniejszego pokarmu; ciasto – zaświadcza o umiejętnościach gospodyni, a wyrośnięte babki były pożądane ze względu na niosący w sobie potencjał wzrostu.
Po długim okresie Wielkiego Postu obfity wielkanocny stół był i jest dosłownie synonimem świątecznej obfitości i radości ze zmartwychwstania Chrystusa.
Życzymy Państwu zdrowych i radosnych Świąt Wielkiej Nocy, oczywiście przy suto zastawionym stole, by niczego nam nie zabrakło.
Tekst: Małgorzata Jaszczołt
Fot. Rafał Karpiński
