„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Pierożki leżachowskie pieczone
Zgłaszający praktykę kulinarną: Koło Gospodyń Wiejskich w Leżachowie, pow. przeworski gm. Sieniawa
KATEGORIA KONKURSU „POLSKA WIEŚ SMAKUJE”: POTRAWY ŚWIĄTECZNE
Miejsce: 1
Koło Gospodyń Wiejskich w Leżachowie działało już na początku XX w., kiedy to w czasach biednej galicyjskiej wsi zaradność gospodyni była podstawą przeżycia rodziny. Kobiety zajmowały się ogrodnictwem i pszczelarstwem. Ośrodkiem oświaty była świetlica wiejska i szkoła. Tradycje kulinarne wsi Leżachów i regionu kontynuuje dziś laureackie Koło, które po latach zastoju zostało reaktywowane w 2008 r. Promuje kulturowe dziedzictwo poprzez upowszechnianie tradycyjnej, regionalnej kuchni, która jest urozmaicona, tak jak różnorodna etnicznie była ludność zamieszkująca obszar Nadsania do czasów II wojny światowej. Babcine receptury były przekazywane z pokolenia na pokolenie, a potrawy przypominają dzieciństwo. KGW Leżachów wyróżniają wszelkiego rodzaju pierogi – gotowane, pieczone i smażone – z różnymi farszami; które są charakterystyczne dla tego regionu. Pielęgnując tradycję, Koło od lat równocześnie buduje nowoczesny obraz zaangażowanego społeczeństwa wsi, dbającego o ekologię w swojej małej ojczyźnie. Współpracuje z różnymi instytucjami, a w swoim bogatym dorobku ma wiele przygotowanych dla mieszkańców imprez kulturowo-integracyjnych, jak też aktywny udział w różnych projektach organizowanych przez: LGD Stowarzyszenie Kraina Sanu, Starostwo Powiatowe w Przeworsku, Muzeum w Przeworsku, Urząd Marszałkowski w Rzeszowie.
Opis potrawy i przepis
Wyraziste nadzienie z kaszy gryczanej i sera w chrupiącej, złocistej skórce to nieodzowny element wszelkich świąt i biesiad. Wybornie smakują na gorąco lub na zimno do czerwonego barszczyku, kefiru, mleka, ale też piwa. Cieszą się uznaniem ze względu na niepowtarzalne walory smakowe, dzięki kompozycji tradycyjnych przypraw i produktów. Zawsze się udają, a zamrożone można szybko odgrzać w piekarniku. To doskonała zdrowa przekąska lub przystawka z dipem czosnkowym.
Składniki na ciasto:
• 1 kg mąki orkiszowej lub pszennej zwykłej
• 2 kostki masła
• 2 – 3 żółtka i 1 jajo
• 10 dkg drożdży
• ok.1 szklanka kwaśnej śmietany
• szczypta soli, szczypta cukru, do posypania kminek lub czarnuszka.
Składniki na farsz:
• 0,5 kg kaszy gryczanej
• 1 kostka twarogu lub fety
• 1 cebula pokrojona w koskę
• kilka łyżek oleju rzepakowego
• sól i pieprz do smaku
• 2 ząbki czosnku.
Sposób przyrządzania:
Kaszę przebrać, opłukać na sitku i ponownie zalać wodą na ok.1 h, by namokła, następnie odcedzić. Osobno zagotować wodę i wsypać do niej kaszę w proporcji 2:1, posolić, zamieszać i ugotować. Do wystudzonej kaszy dodać zmiażdżony czosnek, zrumienioną na oleju cebulę, twaróg i doprawić do smaku. Dobrze wymieszać. Na stolnicy siekamy masło z mąką, dodajemy jaja i rozpuszczone w śmietanie drożdże z cukrem. Wyrabiamy elastyczne ciasto, odcinamy porcje, które wałkujemy 2 mm grube, wycinamy krążki, lepimy pierożki i układamy na blaszce wyłożonej papierem piekarniczym, smarujemy rozmieszanymi białkami, posypujemy kminkiem i pieczemy z termoobiegiem w temperaturze 180 st. do zrumienienia – ok. 15 min.
Tradycja kulinarna potrawy
Pierożki leżachowskie pieczone to potrawa charakterystyczna dla Leżachowa. Po złożeniu wniosku przez KGW Leżachów (za pośrednictwem LGD Kraina Sanu i po wymaganej weryfikacji) zostały wpisane w 2013 roku na ministerialną Listę Produktów Tradycyjnych. Pierożki nazywane też są ,,zmłockowymi”, od słów ,,młocka, młócić zboże”, ponieważ były popularną przekąską podczas omłotów, które dawniej miały charakter samopomocy sąsiedzko – rodzinnej i były najważniejszym wspólnotowym wydarzeniem we wsi, kiedy to maszyna zwana młockarnią ,,chodziła” od gospodarstwa do gospodarstwa.
Praktyki kulinarne były kultywowane w domach rodzinnych jako przedłużenie tradycji rodzinnej, co potem zostało przeniesione na grunt Koła. Żeby uczcić sukces, jakim były certyfikaty produktów tradycyjnych, KGW Leżachów zorganizowało imprezę wspólnotową dla wszystkich Seniorów wioski pn. ,,Bazar smaków w Leżachowie”, których ugościło w Domu Ludowym przygotowanymi przez siebie różnymi potrawami.
Praktyka kulinarna może mieć zastosowanie w zdrowym odżywianiu, ponieważ produkty są organiczne. Kaszę kupujemy od lokalnych producentów, a warzywa uprawiamy ekologicznie we własnych ogródkach. Ponadto kasza gryczana, nazywana u nas ,,hrecza na”, to prawdziwy cud natury, bo oprócz tego, że jest bogata w białko i w wiele składników mineralnych oraz witamin z grupy B, ma bardzo duże właściwości odżywcze, to dodatkowo nie zawiera glutenu, więc po pierożki mogą sięgać bez obaw osoby nietolerujące glutenu, a ze względu na niski indeks glikemiczny jest wskazana także dla osób chorych na cukrzycę. Z kolei ciasto wykonane z orkiszu – dawnej odmiany pszenicy, który nie został zmodyfikowany ze stanu pierwotnego, wprawdzie zawiera gluten, jednak jest on lepiej przyswajalny niż gluten z pszenicy.
Walory praktyki kulinarnej
Nie od dziś wiadomo, że najbardziej ludzi łączy wspólny posiłek. Wszystkie najważniejsze dla nich sprawy kończą się spotkaniem przy suto zastawionym stole, gdzie ludzie dzielą się ,,chlebem” rozumianym tu jako strawa, dzielą się radością i regenerują siły. Cykliczne imprezy zorganizowane przez koło – tj. Piknik Leżachowski, Spotkanie Seniorów, Święto Niezapominajki, Dzień Matki, Jasełka – zaczynały się występami kabaretu KGW ,,Big Baby” lub dzieci, a kończyły wspólnotową biesiadą, śpiewem i rozmowami międzypokoleniowymi, z których ludzie wychodzili zadowoleni, że mogą przyjemnie razem spędzić czas i zapomnieć o swoich problemach i smutkach.
Zdaniem KGW Leżachów prezentowa praktyka kulinarna może przyczynić się do dodatkowego dochodu Koła czy w ogóle kobiet na wsi. Ma taki potencjał, ale jak do tej pory wciąż jest na etapie promocji. Zgłaszana praktyka kulinarna ma walory ekologiczne. Produkty są zdrowe, bez dodatków sztucznych. W Leżachowie dba się o czystość środowiska, swoje pola czy ogrody nawożone są naturalnym kompostem lub obornikiem. Opryskuje się miksturami z pokrzyw lub innych ziół. KGW propaguje ochronę środowiska naturalnego, krzewi wiedzę wśród społeczności lokalnej, m.in. zrealizowało projekt pn. Licz się ze śmieciami.
Dzięki inicjatywom KGW Leżachów związanym z praktyką kulinarną Koło zainteresowało młodzież historią lokalną i dziedzictwem kulturowo-przyrodniczym ich wioski i gminy. Po 2008 r. KGW Leżachów starało się wypełnić wyrwę, jaka powstała wskutek likwidacji szkoły we wsi. Społecznie zaczęło z ówczesnym sołtysem organizować życie kulturalne i społeczne mieszkańców. Wszystkie imprezy miały charakter edukacyjno-wychowawczy. Tym, co przyciągało dzieci, młodzież i dorosłych, była praktyka kulinarna połączona z warsztatami rękodzieła czy też tańca lub treningi Nordic Walking, ponieważ przez Leżachów prowadzi najdłuższa z tras w Gminie Sieniawa. Koło organizowało również rozgrywki w piłkę nożną na tzw. placu szkolnym, zakończone oczywiście ogniskiem i poczęstunkiem. Doświadczenie KGW Leżachów jest doskonałym przykładem na to, że kulinaria mogą być najlepszym sposobem na integrację społeczną i wszelki rozwój.
***
Świąteczny bigos z babcinych zapisków
Zgłaszający praktykę kulinarną: Koło Gospodyń Wiejskich Iwaniska, pow. opatowski gm. Iwaniska
KATEGORIA KONKURSU „POLSKA WIEŚ SMAKUJE”: POTRAWY ŚWIĄTECZNE
Miejsce: 2
Koło Gospodyń Wiejskich Iwaniska powstało w grudniu 2018 roku. Bierze udział w wielu konkursach kulinarnych oraz kiermaszach promujących kulturę ludową, gdzie odnosi sukcesy i zdobywa wyróżnienia. Koło odtwarza stare przepisy, kultywuje takie zwyczaje jak: kiszenie kapusty w beczkach, przygotowanie konfitur według dawnych receptur. Przygotowane zdrowe pyszności promuje pokazując ich zastosowanie we współczesnej kuchni.
Opis potrawy i przepis
Składnikiem potrawy jest warzywo od bardzo dawna uprawiane na iwaniskich polach, czy nawet w przydomowych ogródkach, a także dary natury zebrane w świętokrzyskich lasach, których w sezonie zawsze jest w okolicy pod dostatkiem. Danie wykonywane jest z kapusty, poszatkowanej i ukiszonej starym sposobem oraz z wykorzystaniem m.in. nabijanych na gałązki tarniny grzybów suszonych na piecu.
Składniki:
• 1,5 kg kapusty kiszonej
• 15 dkg suszonych grzybów
• 12 sztuk suszonych śliwek
• 1 kg mieszanego mięsa
• 30 dkg kiełbasy
• 20 dkg boczku wędzonego
• 3 ziarenka ziela angielskiego
• 2 liście laurowe
• 1 łyżka przecieru pomidorowego
• Pieprz i sól do smaku.
W garnku nastawiamy mięso i gotujemy podobnie jak na rosół. W tym samym czasie w drugim garnku obgotowujemy kiszoną kapustę, następnie odcedzamy ją. Gotowym wywarem z mięsa zalewamy kapustę i zaczynamy gotować na wolnym ogniu. Dodajemy liście laurowe oraz ziele angielskie. Przestudzone mięso kroimy na kawałki obsmażamy na patelni z odrobiną tłuszczu. Podobnie kroimy wędzony boczek oraz kiełbasę i również obsmażamy. Wszystkie składniki z patelni wraz z wytopionym tłuszczem wrzucamy do gotującej się kapusty. Dodajemy suszone grzyby oraz suszone śliwki. Gotujemy na wolnym ogniu, aż kapusta będzie odpowiednio miękka. Przy końcu gotowania dodajemy łyżkę przecieru pomidorowego. Doprawiamy solą i pieprzem do smaku.
Tradycja kulinarna potrawy
Świąteczny bigos to potrawa dobrze znana, a dla mieszkańców okolic Iwanisk szczególna. Przygotowywana w tym regionie na każde święta czy też okoliczne imprezy. Dawniej wiejskie wesele obowiązkowo w swoim menu musiało posiadać właśnie to danie. Danie to przygotowywały babcie członków Koła w wiejskich, mniej zamożnych gospodarstwach dokładając suszonych grzybów i śliwek, a ci, którym powodziło się nieco lepiej dorzucali więcej mięsa. Ponadto odpowiednio przechowywane mogło być podawane w późniejszym czasie nie tracąc walorów smakowych.
KGW w Iwaniskach często przygotowuje to danie i podaje podczas imprez okolicznościowych organizowanych wraz z Ochotniczą Strażą Pożarną dla mieszkańców Iwaniska oraz przybyłych gości z dalszych stron. Sprawdza się ono idealnie, a jako dodatek wystarczy pajda wiejskiego chleba. Nawet młodsi wybierają to danie zamiast typowego fast food.
Koło przygotowuje danie do degustacji na większe kiermasze promujące kulturę ludową, odbywające się poza terenem miejscowości i gminy. Goszcząc na imprezach odbywających się w Zamku Krzyżtopór, znajdującego się na terenie gminy Iwaniska, bigosem mogą poczęstować się turyści z terenu całego kraju jak i z zagranicy.
Praktyka kulinarna może mieć zastosowanie w zdrowym odżywianiu, ponieważ głównym jej składnikiem jest kiszona kapusta, która podczas procesu kiszenia nabiera prozdrowotnych składników, takich jak witamina C oraz minerałów m.in. wapnia, żelaza, czy magnezu. Kiszona kapusta działa również jak probiotyk. Zarówno kapusta, jaki i dodatek mięsny (zawierający białko), na długi czas zasyci i zaspokoi uczucie głodu. Suszone śliwki usprawniają pracę układu pokarmowego, chronią przed chorobami, obniżają poziom cholesterolu. Ważną rolę stanowią także przyprawy np. liść laurowy zawierający elementy chroniące nas przed nowotworami.
Walory praktyki kulinarnej
Praktykowanie gotowania bigosu przyczynia się do integracji mieszkańców zwłaszcza tej o zróżnicowaniu wiekowym. Młodsi mają okazje nabyć nowe umiejętności kulinarne oraz poznać sposób robienia potrawy, która przyrządzana jest w Iwaniskach od bardzo dawna. Przy okazji wspólnego gotowania, czy też degustacji potrawy zwiększa się aktywność społeczna przez poszerzenie wiedzy na temat zdrowego jedzenia, ciekawej wymiany zdań o smakach dawnych i dzisiejszych.
Dzięki kultywowaniu gotowania bigosu według receptury Koła i umożliwieniu jego degustacji, następuje jego promocja, a co za tym idzie wzrost umiejętności współdziałania na rzecz lokalnej społeczności. Kultywowanie gotowania według receptur przodków Koła sprzyja wzrostowi poczucia wśród młodszych, że podtrzymuje się tradycje czegoś wyjątkowego, charakterystycznego dla danego regionu.
Zdaniem KGW Iwaniska praktykowanie gotowania bigosu ma korzystne walory gospodarcze dla samego Koła. Trzeba pokreślić, że przyczynia się także do zwiększenia dochodów wśród lokalnych rolników. Danie z zaprezentowanej przez Koło receptury przyrządzane jest z kapusty wcześniej przez Koło ukiszonej, a zakupionej od rolników z naszego regionu. Koło promując podczas degustacji swoje danie podkreśla, że charakterystycznego smaku nadaje kapusta ukiszona przez nich samych, która wyrosła właśnie w regionie Iwanisk. Danie to nie jest drogie, jeśli chodzi o składniki czy, też proces przygotowania. I cieszy się zawsze dużym zainteresowaniem.
Głównym składnikiem dania jest kapusta, czyli warzywo uprawiane na iwaniskich ziemiach, bez konieczności transportowania go z odległych miejsc. Koło jeśli już posiada główny składnik to jako dodatki wykorzystuje wyroby mięsne, które pozostały w lodówce. Dzięki temu przyczynia się do zasady niemarnowania żywności i jak najkorzystniejszego jej wykorzystania. Po za tym nadwyżkę przygotowanego dania można zamrozić, co również nie spowoduje marnowania żywności.
Kultywowanie gotowania bigosu ma dla KGW Iwaniska duże znaczenie. Ta potrawa, jej charakterystyczny zapach podczas przygotowywania w kuchni zawsze kojarzy się z nadchodzącymi świętami. Przyrządzany przez nasze babcie podczas wspólnego biesiadowania przy stole pozwala wrócić wspomnieniami do tych, którzy już odeszli. Pomimo upływu czasu gości na iwaniskich stołach, pewnie bogatszy w składniki mięsne niż niegdyś, lecz dalej o tym samym niepowtarzalnym smaku. Obecnie ludzie mają możliwość podróżowania po całym świecie, próbowania najrozmaitszych dań, zastosowania przypraw niedostępnych dla naszych przodków. Warto jednak pamiętać, że w daniu używane są proste składniki tj. kapusta, suszone grzyby z naszych lasów, śliwki z przydomowych sadów, tego czego u nas zawsze było pod dostatkiem. Koło odtwarzając to danie pamięta skąd pochodzą nasze korzenie i jest to dla nich powód do dumy.
***
Pieróg jaglany brzózański
Zgłaszający praktykę kulinarną: Koło Gospodyń Wiejskich „Brzozaki”, miejscowość Brzóza Królewska, pow. leżajski gm. Leżajsk
KATEGORIA KONKURSU „POLSKA WIEŚ SMAKUJE”: POTRAWY ŚWIĄTECZNE
Miejsce: 3
Koło Gospodyń Wiejskich w Brzózie Królewskiej powstało w 1963 r. i początkowo działało przy Kółku Rolniczym. Dzisiejsze KGW aktywnie uczestniczy w życiu społecznym i kulturalnym gminy, powiatu i nie tylko. W 2003 r. przy Kole powstał zespół śpiewaczo-obrzędowy „Brzozoki”, który bierze udział w przeglądach, spotkaniach, przekazuje tradycję młodemu pokoleniu, dawne obrzędy i zwyczaje. Koło od 17 lat organizuje cykliczną imprezę „Obrzędy jesienne – Święto pieczonego ziemniaka”. Imprezie tej został nadany certyfikat Podkarpackiej Regionalnej Organizacji Turystycznej. Głównym celem tego święta jest popularyzowanie dziedzictwa kulturowego i kultywowanie tradycji poprzez pokaz i degustację potraw regionalnych właściwych dla Brzózy Królewskiej. Ponadto w ciągu roku z udziałem Koła organizowane są różne imprezy okolicznościowe tj. Dzień Seniora, Dzień Kobiet, Święto Konstytucji 3 Maja czy Dożynki Wiejskie. W 2018 r. Koło dokonało wpisu do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich prowadzonego przez ARiMR i otrzymuje dotację z budżetu państwa na swoje cele statutowe. Dzięki temu dofinansowaniu udało się zakupić brakujące stroje, zastawę oraz niezbędne sprzęty, które ułatwiają Kołu pracę. Nie bez znaczenia jest również pomoc Gminnego Ośrodka Kultury, które nieodpłatnie użycza siedzibę i zaplecze kuchenne.
Opis potrawy i przepis
Pieróg jaglany brzózański to ciasto drożdżowe z nadzieniem z ugotowanej na sypko i omaszczonej masłem kaszy jaglanej z dodatkiem sera białego. Cienka warstwa ciasta znajduje się na spodzie wierzchu oraz bokach pieroga. W środku jest gruba warstwa farszu jaglanego. Podczas pieczenia pieroga wokół rozchodzi się łagodny zapach ugotowanej kaszy jaglanej wzbogacony aromatem maślanym, połączony z zapachem ciasta drożdżowego. To wszystko tworzy niepowtarzalny smak długo pozostający w pamięci, tych którzy spróbowali pieroga jaglanego.
Rozczyn:
• 2 dkg drożdży
• 1 szklanka letniego mleka
• łyżeczka cukru
• 2 łyżki mąki
• składniki wymieszać, pozostawić do wyrośnięcia.
Ciasto – do wyrośniętego rozczynu dodać:
• 1 jajko,
• trochę oleju,
• szczypta soli,
• mąki ile zbierze, tak żeby ciasto nie było zbyt twarde.
Przygotowanie:
Ciasto dobrze wyrobić, pozostawić do wyrośnięcia w ciepłym miejscu.
Kasza: 2 i ½ garnuszka półlitrowego kasz jaglanej wypłukać i zagotować w 2 litrach wody. Do gotującej się kaszy dodać ½ kg masła. Sól do smaku. Kaszę gotować do miękkości. Do ugotowanej lekko przestudzonej dodajemy 1 kg rozkruszonego sera białego.
Wyrośnięte ciasto wałkujemy na prostokąt wykładamy nim dno i boki blachy do pieczenia. Trochę ciasta zostawiamy na wierzch. Na ciasto wykładamy farsz z kaszy jaglanej, przykrywamy rozwałkowaną resztą ciasta dokładnie sklejając jego brzegi. Wierzch smarujemy roztrzepanym jajkiem. Pieczemy w nagrzanym piecu ok. 1 godziny. Po upieczeniu i ostudzeniu wykładamy z formy na deskę. Najlepiej smakuje jeszcze ciepły, albo pokrojony na kromki i podsmażony na złoty kolor na maśle.
Tradycja kulinarna potrawy
Brzózański jaglak zwany popularnie pierogiem jaglanym od niepamiętnych czasów był specjalnością kulinarną znaną i podziwianą oraz cenioną za swój wyjątkowy smak. Ten jaglany specjał bezsprzecznie jest regionalnym rarytasem. Jego historia sięga czasów bardzo dawnych, kiedy był on ciastem obrzędowym, symbolem obfitości, podawanym na chrzcinach, weselach, biesiadach świątecznych i okolicznościowych. Nie odbyły się bez niego również wykopki, żniwa, czy dożynki. Wypiekano go na Boże Narodzenie i Wielkanoc. Z opowiadań wiadomo, że towarzyszył on mieszkańcom dzisiejszej Brzózy Królewskiej podczas najważniejszych wydarzeń obrzędowych. Cały proces wypieku przekazywany jest z pokolenia na pokolenia i pozostał niezmieniony aż do dnia dzisiejszego. Pieróg jest wypiekiem specyficznym, niewątpliwie tradycyjnym i charakterystycznym dla tych terenów, dlatego Koło zawnioskowało o jego wpis na listę potraw tradycyjnych.
Pieróg jaglany brzózański ciągle dominuje pośród dań tradycyjnych dla Brzózy Królewskiej i jest ciągle obecny na stołach, ale w obecnym czasie przeżywa swój wielki renesans. Króluje nie tylko na stołach starszych pań, ale i u tych młodszych, które skwapliwie czerpią wiedzę o jego wytwarzaniu. Dzięki temu tradycja wypieku jaglaka przetrwała do dziś. We wsi wiele gospodyń nadal piecze pieroga w tradycyjnych piecach chlebowych. Jaglak od lat jest perełką wśród dań przygotowywanych przez KGW, które kultywuje tradycyjne smaki i przygotowuje potrawy według receptur swoich babek i prababek. Również przepis na pieróg jaglany ciągle jest taki sam. Wypiek ten jest prezentowany przez miejscowe KGW podczas wszystkich wydarzeń promujących kuchnię staropolską nie tylko tych lokalnych, ale i o szerszym zasięgu. Dodać trzeba, że brzózańskie KGW zdobyło za jaglaka liczne wyróżnienia na wielu prestiżowych konkurach tj. „Nasze Kulinarne Dziedzictwo”, „Festiwal Podkarpackich Smaków”, „Włościańskie Jadło” itp. Ten lokalny produkt dzięki licznym wyjazdom i udziałom KGW w wydarzeniach kulturalnych jest znany w różnych częściach nie tylko kraju, ale i zagranicy.
Tradycyjny pieróg jaglany ma rangę pieczywa świątecznego, staropolskiego, ale w dobie powrotu do tego co zdrowe i naturalne triumfuje na stołach coraz częściej i jest ceniony za wysoką jakość i wyjątkowy smak. Nic dziwnego, bowiem jego główny składnik to przyrządzana z prosa kasza jaglana nazywana królową kasz ze względu na swoje wartości odżywcze, lekkostrawność i aromatyczny smak. Jest to jedna z najstarszych i najzdrowszych kasz, która od wieków dostarczała ludziom energii. Stanowi bogactwo witamin i składników mineralnych, ale także zapobiega wielu chorobom. Również pieróg jaglany ze względu na naturalne składniki jest łatwo przyswajalny i bardzo pożywny. Dodane do kaszy masło, czy ser są źródłem zdrowia. Dzięki temu jaglaka na pewno docenią miłośnicy naturalnego zdrowego odżywiania.
Walory praktyki kulinarnej
Tradycja pieczenia pieroga jaglanego jest nie tylko podtrzymaniem wielowiekowej tradycji. Jej kultywowanie i ocalenie od zapomnienia ma walory społeczne, ponieważ integruje we wspólnym działaniu nie tylko członków Koła. Prowadzone przez KGW warsztaty kulinarne oraz wydarzenia promujące pieroga jaglanego integrują społeczeństwo lokalne, które aktywnie uczestniczy w tych działaniach. Nie bez znaczenia jest liczny udział dzieci i młodzieży podczas tych spotkań. Wspólna praca i wspólny cel, jakim jest najszersza promocja lokalnego przysmaku motywuje do podejmowania coraz to nowszych inicjatyw. To z kolei wpływa na aktywność lokalnych organizacji pozarządowych oraz na zaangażowanie społeczności.
W obecnym czasie rośnie zainteresowanie zdrowym trybem życia, a co za tym idzie coraz więcej ludzi zaczyna odkrywać zalety naturalnej żywności. Obecnie kasza jaglana bije rekordy sprzedaży. Idą za tym i wykonane z niej produkty. Wśród nich czołowe miejsce zajmuje właśnie pieróg jaglany. Przyczyniają się do tego nie tylko zdrowe składniki jaglaka, ale i tradycyjna receptura oraz wykonanie. Dzięki temu przybywa amatorów pieroga jaglanego, co z kolei daje realną szansę na zwiększenie dochodów KGW.
Produkcja tradycyjnego pieroga jaglanego zawsze odbywa się przy wykorzystaniu produktów ekologicznych, wytworzonych we własnych gospodarstwach wiejskich. Nie ma więc przy tym żadnych sztucznych opakowań, które trzeba utylizować. Pieczony w tradycyjnym piecu chlebowym opalanym drzewem ma niepowtarzalny smak, którego próżno szukać w potrawach gotowanych czy pieczonych w nowoczesnych kuchenkach elektrycznych czy gazowych. Co więcej, w jednym piecu można na raz upiec kilka dużych pierogów. Produkcja ta wpływa więc na ograniczenie zużycia prądu i gazu, a co za tym idzie przyczynia się do ochrony środowiska.
Kultywowanie tradycji wypieku brzózańskiego jaglaka w sposób tradycyjny, niezmienny jest od lat, w oparciu o przepisy naszych babć w znaczący sposób przyczynia się do zachowania i rozwoju kultury wsi. Wszak zawsze to właśnie jedzenie gromadziło wokół siebie ludzi, w bezpośredni sposób łączyło pokolenia wokół jednego stołu. Stąd też m.in. przekazy ustne, ale też przekaz dawnych zwyczajów i przepisów ma tak ogromną wartość kulturową. Pieróg jest nieodłącznym elementem dziedzictwa wsi Brzóza Królewska – jest spuścizną brzózańskich gospodyń. Podczas wydarzeń kulturalnych, na których odbywają się prezentacje staropolskich potraw przyciąga wielu amatorów swojego smaku. Wpływa to na liczbę osób, które nie tylko degustują ten przysmak, ale i jednocześnie uczestniczą w całym wydarzeniu. To wszystko sprzyja zachowaniu i rozwoju kultury wsi.
