Współczesna rodzina na przełomie wieków uległa znaczącym zmianom społeczno-kulturowym, które wpłynęły na postrzeganie macierzyństwa i ojcostwa. Dawniej role te były jasno określone. Przekazywano je z pokolenia na pokolenie w postaci gotowych i niepodważalnych wzorców zachowań. Kobieta zajmowała się domem i dziećmi, a mężczyzna dbał o zapewnienie bezpieczeństwa materialnego i utrzymywał dyscyplinę. Relacje pomiędzy ojcem, a dzieckiem były zdystansowane. Opierały się głównie na wykonywaniu zleconych przez niego zadań. Jako niekwestionowana głowa rodziny, wprowadzał swoje pociechy w świat wartości i norm społecznych. Próba zamiany narzuconych ról była wówczas niedopuszczalna.

W XIX wieku ojciec był postrzegany przede wszystkim jako moralny nauczyciel. W tym czasie jego zadania koncentrowały się głównie na edukacji szkolnej dzieci oraz wpajaniu im wartości chrześcijańskich. Wiek XX to kolejny etap w kształtowaniu się roli ojca, którego można określić jako głównego żywiciela rodziny. Chociaż już w latach 70. nastąpiły pewne zmiany w tym zakresie. Dostrzeżono, że jego udział w życiu i wychowaniu nowo narodzonego człowieka jest nie do przecenienia. Wpłynęło to na modyfikację ukształtowanych wczesnej funkcji przypisanych kobiecie i mężczyźnie. Nowa wizja ojcostwa niejako zwolniła mężczyznę od bycia surowym, władczym i chłodnym emocjonalnie rodzicem, na rzecz zaangażowanego, empatycznego i wspierającego członka rodziny.

Współcześni ojcowie biorą udział w wychowaniu swoich dzieci od momentu narodzin, aż do czasu ich usamodzielnienia się. Niejednokrotnie uczestniczą w pracach domowych związanych z opieką nad potomstwem, pomagają w odrabianiu lekcji, towarzyszą w życiu codziennym, wspierają swoje dzieci i starają się rozwiązać ich problemy, spędzają z nimi wolny czas, wprowadzają je w świat wartości. Nie wstydzą się okazywać dzieciom miłości i troski, przytulać ich. Bo przecież oprócz budowania autorytetu niezwykle ważna jest umiejętność bycia partnerem i udzielania wsparcia.

Taka postawa ma bardzo pozytywny wpływ na kształtowanie się przyszłej osobowości najmłodszych. Już od urodzenia, dzieci zaangażowanych ojców odczuwają większe poczucie bezpieczeństwa, są bardziej pewne siebie i otwarte na odkrywanie otoczenia i kontakty z rówieśnikami. Zadaniem taty jest dawanie swoim pociechom siły, odwagi i mądrości życiowej, która w przyszłości ułatwi im pokonywanie życiowych trudności.

Bycie ojcem to wyzwanie, któremu nie każdy mężczyzna potrafi sprostać. Wymaga ono poświęcenia siebie, swoich sił, umiejętności i przede wszystkim serca. Ale jest to również wyzwanie, które pomaga mężczyźnie rozwijać się i pokonywać własne słabości. Matka jest zazwyczaj emocjonalnie związana ze swoim dzieckiem i kocha je bezwarunkowo. Ojciec kocha trochę inaczej, ale właśnie takiej OJCOWSKIEJ miłości oczekują od niego dzieci.

Tekst: Joanna Radziewicz
Fot. Rafał Karpiński

Źródła:
1. https://www.wysokieobcasy.pl/Instytut/7,163393,24916962,dzien-ojca-wspolczesny-ojciec-nie-chce-nasladowac-swojego-ojca.html
2. Lewicka M.: Przemiany roli ojca we współczesnej kulturze. Implikacje pedagogiczne. Teologia i Moralność, Volumen 15(2020), numer 1(27)
3. https://www.centrumdobrejterapii.pl/materialy/ojciec-w-zyciu-dziecka/
4. Jankowska, M.: Miłość ojcowska w wychowaniu dziecka. Kwartalnik Naukowy 2010 nr 4.