Sympozjum „Etnomozaika. Współczesne dziedzictwo kulturowe wsi. 210 rocznica urodzin Oskara Kolberga”
14 marca 2024 r. w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyło się Sympozjum zorganizowane przez Zespół Badań Etnograficznych. Wydarzenie miało na celu prezentację założeń projektu oraz utworzenie płaszczyzny do wymiany poglądów i prezentacji wyników pilotażowych badań w województwie podkarpackim.
Pierwsza część programu obejmowała prezentacje Zespołu Badań Etnograficznych, podsumowujące spotkania zespołu badawczego i wypracowane efekty w 2023 roku:
- Izabela Wolniak (Koordynator Zespołu Etnomozaika – NIKiDW): „Wprowadzenie do projektu Etnomozaika”
- dr Katarzyna Ceklarz (Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Targu/ Polskie Towarzystwo Ludoznawcze); „Etnomozaika – kolbergowskie inspiracje we współczesnej praktyce edukacyjnej”
- Małgorzata Jaszczołt (Kierownik Działu Programowego – NIKiDW): „Metodologia badań w projekcie Etnomozaika. Idea”
- dr Arkadiusz Jełowicki (Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie): „Badania, archiwum, publikacja – Etnomozaika w działaniu”
- Elżbieta Dudek – Młynarska (Muzeum Etnograficzne w Rzeszowie): „Relacja z badań w województwie podkarpackim”
Drugą cześć programu zajęła debata pt. „Jak dzisiaj Oskar Kolberg badałby kulturę i dziedzictwo polskiej wsi?”, którą poprowadził dr Arkadiusz Jełowicki z udziałem zaproszonych reprezentantów ośrodków naukowo-badawczych i etnograficznych w Polsce. Wzięli w niej udział:
- Magdalena Lica-Kaczan – Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim, Oddział Muzeum Mazowieckiego w Płocku
- dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS – Instytut Nauk o Kulturze UMCS
- dr Katarzyna Waszczyńska – Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW
- dr Filip Wróblewski – Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Program sympozjum:
Konferencja „Turystyka wiejska. Szanse-Perspektywy-Dobre praktyki”
30 listopada 2023 r. w Narodowym Instytucie Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyła się konferencja pt.: „Turystyka wiejska. Szanse- Perspektywy -Dobre praktyki”.
Celem konferencji było przedstawienie kierunków rozwoju turystyki wiejskiej oraz prezentacja dobrych praktyk i przedsięwzięć, które łączą kulturowe dziedzictwo wsi z turystyką. Wystąpili na niej zarówno profesjonaliści, którzy zajmują się tą dziedziną od strony teoretycznej, jaki i osoby, które już realizują tego typu działalność.
Naszym dążeniem była również ocena potencjału turystyki wiejskiej w Polsce, poznanie aktualnych potrzeb organizatorów wypoczynku i twórców produktu turystycznego opartego na dziedzictwie wsi oraz zaplanowanie działań wspierających ich pracę.
Program Konferencji
„Wieś polska na przestrzeni wieków: od utraty niepodległości do I wojny światowej”
25 października 2023 r. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi zaprosił na konferencję „Wieś polska na przestrzeni wieków: od utraty niepodległości do I wojny światowej”
Wieś polska i jej mieszkańcy od dekad były obiektem zainteresowania historyków, etnografów, socjologów i demografów. Pierwsze w pełni naukowe prace na jej temat zaczęły powstawać w XIX w., m.in. Dzieła Wszystkie Oskara Kolberga. Przykładem są monografie, które wyszły spod pióra znakomitego polskiego historyka Franciszka Bujaka. W ostatnich latach wielowątkowe i wielopłaszczyznowe badania dziejów wsi, położnych w granicach dawnej Rzeczpospolitej Obojga Narodów, przeżywają ponownie renesans wśród polskich, ale też coraz częściej zagranicznych historyków.
Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi wychodząc naprzeciw społecznym oczekiwaniom postanowił utworzyć platformę konferencyjną do wymiany myśli i poglądów związanych z dziejami wsi oraz polskich chłopów. W tym celu planowana jest realizacja cyklu konferencji poświęconych „Wsi polskiej na przestrzeni wieków”. W tym roku inaugurujemy projekt koncentrując się na tematyce przekrojowej, ukazującej losy chłopów i ich wiejskiego otoczenia od utraty niepodległości do I wojny światowej.
Prelegentami na konferencji byli badacze z Polski i zagranicy, a ich wystąpienia koncentrowały się wokół następujących zagadnień:
Sesja I Kultura materialna wsi (domy mieszkalne, dwory, budowle sakralne, budynki gospodarcze, budowle przemysłu rolnego, narzędzia rolnicze, itp.).
Sesja II Kultura niematerialna (obrzędy, rytuały, obyczaje, język w regionalnych
i lokalnych odmianach, stroje, muzyka, taniec, pieśni, legendy, bajki, tradycje życia sąsiedzkiego czy wspólnotowego, itp.).
Sesja III Zmiany własnościowe i demograficzne polskiej wsi.
Sesja IV Produkcja rolnicza oraz spółdzielczość wiejska.
Program Konferencji:
Konferencja „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”
W dniach 10-11 lipca 2023 r. w gmachu Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyła się konferencja „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”.
W ostatnich latach zintensyfikował się dyskurs na temat dziejów polskiej wsi, a zwłaszcza panujących tam stosunków społecznych i ekonomicznych, wobec upowszechniania wielu mitów – Organizatorzy Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula – zorganizowali konferencję z udziałem znawców historii wsi polskiej. Jej celem było ukazanie w miarę pełnego i zgodnego z aktualnym stanem badań naukowych obrazu stosunków i przemian wsi polskiej od X do początków XXI wieku, od problematyki historycznej poprzez zagadnienia etnohistoryczne, aż do narracji prowadzonej przez muzea zajmującej się historią wsi.
Program Konferencji:
