Obrzędy związane z obchodzeniem świąt oraz życiem codziennym zaprezentowały KGW „Zdrowianki” ze Zdrowej, KGW „Skrajniczanki” ze Skrajnicy, KGW „Pabianki” z Pabianic w Gminie Janów i Zespół Śpiewaczy „Klepisko” z Kłomnic.
Na wstępie należy podkreślić rolę NIKiDW oraz wymienionych KGW w wydarzeniu, ponieważ nie było ono zwyczajnym przeglądem teatrów obrzędowych. Wieczór ten stanowił podsumowanie długoterminowego projektu pilotażowego Instytutu, realizowanego przez Biuro Regionalne w Częstochowie. Projekt zakładał półroczną współpracę zainteresowanych KGW z profesjonalnym etnografem w celu nauki i rozwoju umiejętności aktorskich w zakresie wystawiania widowisk obrzędowych. Przy wsparciu NIKiDW oraz pod czujnym okiem wybitnej częstochowskiej etnograf – Pani Lidii Kamińskiej-Koj w ten sposób narodziły się trzy nowe amatorskie zespoły obrzędowe, które 23 lutego z dumą zaprezentowały to, co w pocie czoła przygotowywały.
Jako pierwsze zaprezentowały się „Zdrowianki” w widowisku pn. „Suszenie siana”. Zanim kurtyna uniosła się, całą publiczność ogarnął i zachwycił wyjątkowo intensywny zapach siana prosto z polskich łąk. Widowisko w prosty i przystępny sposób przedstawiło zgromadzonym wesołe pieśni i historie, ale także trud, jaki był potrzebny do prawidłowego wykonywania pozornie łatwych prac na dawnej wsi.
Kolejne na scenie pojawiły się „Skrajniczanki” z widowiskiem pn. „Zielone Świątki”, w którym z dużą pieczołowitością zawarły wszystkie elementy przygotowań i celebracji Wigilii Zielonych Świątek. Od zbierania ziela, tworzenia ozdób przez majenie chałup, aż po strojenie kapliczki. Wszystko w oprawie z wesołych gawęd i pieśni pochwalnych.
„Pabianki” przygotowały widowisko pn. „Matki Boskiej Zielnej”. Ten wyjątkowy obrzęd, ukazujący pracę przy pleceniu wiązanek i tworzeniu bukietów, pozwolił widowni zgłębić znajomość ziół i roślin wykorzystywanych dawniej w polskich domach. Członkinie koła przez opowieści i pieśni zaznajomiły publiczność z tajnikami wykorzystywania tych ziół, ich znaczeniem symbolicznym oraz tradycjami związanymi z przygotowaniami do Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny na wsi.
W przerwach między występami KGW na scenie pojawiali się gospodarze miejsca – Zespół Śpiewaczy „Klepisko”, którego członkowie z Panem Mieczysławem Tkaczem na czele przedstawiali bogaty repertuar pieśni i melodii ludowych Ziemi Częstochowskiej. Przy muzyce na żywo dumnie prezentowali ponad czterdziestoletni dorobek Zespołu, na który w dużej mierze składają się utwory tworzone przez nich samych. Wystawili również krótkie widowisko pn. „Chodzenie z Pasyjką”, którym wprowadzili wszystkich w świat tradycji i obyczajów związanych z obrzędowością wiosenną oraz w atmosferę zbliżających się wielkimi krokami Świąt Wielkanocnych.
Wydarzenie zakończyło się wspólnym, kameralnym poczęstunkiem oraz rozmowami na temat kultury ludowej i tego, co działo się na scenie. Dziękujemy wszystkim za współpracę oraz liczne przybycie i żywe zainteresowanie. Projekt natomiast okazał się sukcesem – ogłoszenie kolejnej edycji już niebawem.
Tekst – Kamil Pawłowski
Zdjęcia – Piotr Walasek
