W zbiorach biblioteki znajdują się dwie cenne kolekcje: stare druki (828 woluminów z XVI–XVIII wieku) i polonica XIX-wieczne (około 8200 woluminów), które tworzą Narodowy Zasób Biblioteczny. W tym miejscu chcemy Państwu prezentować najciekawsze i najcenniejsze kolekcje, które biblioteka posiada w swych zbiorach. Zapraszamy również do odwiedzenia Biblioteki NIKIDW Oddział w Puławach, gdzie czytelnicy mają możliwość bezpośrednio zapoznać się z wybranymi tytułami.
***
Antoni Barański –
Chów koni poprzedzony wykładem ogólnych zasad hodowli zwierząt gospodarskich
Lwów, Nakł. Księgarni Gubrynowicz i Schmidta, 1883
Nauka hodowli zwierząt domowych zajmuje się utrzymywaniem, pielęgnowaniem, żywieniem i chowem doborowym zwierząt gospodarskich. Gospodarzowi nie chodzi tylko o to, żeby zwierzęta posiadać, lecz musi je hodować, pielęgnować i karmić odpowiedni celowi, do jakiego ich potrzebuje, przede wszystkim zaś aby przynosiły mu jak największe korzyści – pisał Antoni Barański.
W polskiej literaturze hippicznej końca XIX wieku brakowało kompletnego opracowania na temat chowu koni, które mogłoby pełnić funkcję przewodnika dla gospodarzy i miłośników tych zwierząt. Ważniejsze dzieła z tego zakresu, jak: „Hippica, to jest księgi o koniach” Krzysztofa Dorohostajskiego, „Gospodarstwo wiejskie” Michała Oczapowskiego, „O chowie koni” Władysława Sanguszki, „Przewodnik dla kupujących konie” Piotra Seifmanna czy „Historia powszechna konia” Mariana Czapskiego nie obejmowały w całości wszystkich informacji niezbędnych dla hodowców tych zwierząt.
Tego zadania podjął się Antoni Barański (ur. 1 stycznia 1850 r. w Lipsku, zm. 26 stycznia 1915 r. we Lwowie) – polski doktor medycyny, lekarz i profesor weterynarii, współzałożyciel C.K. Szkoły Weterynaryjnej we Lwowie, współtwórca i redaktor czasopisma „Przegląd Weterynarski”. W swojej pracy naukowej badał między innymi, rasy bydła krajowego, dziedziczenie umaszczenia u bydła, dziedziczenie wad u koni, opisywał historię weterynarii, lecznictwa zwierząt, hodowli zwierząt domowych. Zajmował się ustawodawstwem weterynaryjnym. Był autorem wielu prac naukowych i podręczników dla studentów weterynarii i rolnictwa.
W książce z 1883 roku – Chów koni – pierwszym napisanym w języku polskim dziele – opierając się na badaniach naukowych zwięźle i szczegółowo przedstawił wiadomości dotyczące pielęgnacji i hodowli tych zwierząt. Jest ono poprzedzone wykładem poświęconym ogólnym zasadom hodowli zwierząt gospodarskich. W kolejnych rozdziałach autor podejmuje zagadnienia związane z budową anatomiczną konia, jego żywieniem i pielęgnacją. Porusza również problematykę hodowli tych zwierząt oraz podaje szczegółowy opis najcenniejszych krajowych ras.
Autorowi zależało by w jednej niezbyt obszernej książce w przystępny sposób zawrzeć wszelkie informacje dotyczące hodowli koni, tak by można je było potem wykorzystać w praktyce.
Treść uzupełnia 21 rycin autorstwa Juliusza Kossaka, polskiego malarza, rysownika i ilustratora, który specjalizował się w malarstwie historycznym i batalistycznym. Ulubionym tematem jego obrazów były właśnie konie.
Oprac. Bogusław Wiśniewski
Oprac. red. Joanna Radziewicz
