Konferencja „Siła Kobiecych Opowieści: Inspiracje i Działania”
W dniu 14 maja 2025 roku odbyła się Konferencja „Siła Kobiecych Opowieści: Inspiracje i Działania” organizowana przez Centralną Bibliotekę Rolniczą im. Michała Oczapowskiego Oddział Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy.
Konferencja zgromadziła ponad 250 uczestniczek i uczestników reprezentujących środowiska lokalne, w tym silną grupę przedstawicielek KGW. Po powitaniu gości i uroczystym rozpoczęciu konferencji odbyły się trzy panele:
Panel 1. Aktywność kobiet przejawia się w pasjach moderowany przez Pana Adama Kościańczuka
* „Kobiece pasje inspirowane roślinami – od zielnika Izabeli Czartoryskiej po social media” – dr Paulina Studzińska-Jaksim, Dyrektor Biblioteki Głównej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie,
* „Sytuacja Kół Gospodyń Wiejskich w Polsce” – Michał Kowalik, doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych i Sztuki UMCS,
* „Biblioteka jako miejsce dla pasji” – Elżbieta Osińska-Kassa, Dyrektor Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi.
Panel 2. Kobiety różnych stanów moderowany przez Pana Adama Kościańczuka
* „Tradycyjna rola kobiet w kulturze chłopskiej” – Małgorzata Jaszczołt – Etnograf,
* „Chłopki – opowieść o naszych babkach” – Joanna Kuciel-Frydryszak, pisarka, autorka książki,
* „Rola społeczno–kulturalnej działalności Izabeli Czartoryskiej (wokół mecenatu, oświaty i filantropii)” – Grażyna Bartnik-Szymańska, Muzeum Czartoryskich.
Panel 3. Kolejne pokolenia kobiet moderowany przez Ingę Kołomyjską
* „Rola liderki” – Magdalena Misiaszek, Kobiety w Centrum,
* „Rynek pracy dla kobiet” Anna Adamczyk Buzała, Powiatowy Urząd Pracy,
* „Systemowe wsparcie dla KGW” – Aneta Lis, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa,
* „Kobiety w nauce” – dr hab. Aleksandra Ukalska-Jaruga, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy.
Konferencja „Mowy polskie. Język w kulturze”
24 kwietnia 2025 r. na Sali Odczytowej Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyła się konferencja „Mowy polskie. Język w kulturze”. Wydarzenie miało na celu zwrócenie uwagi na bogactwo językowe Polski oraz przybliżenie wpływów gwar i dialektów na ogólną polszczyznę.
W pierwszym panelu wzięli udział Mateusz Adamczyk – językoznawca, zdobywca tytułu Mistrz Mowy Polskiej, prof. Bogusław Wyderka – emerytowany kierownik Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii w Instytucie Filologii Polskiej na Uniwersytecie Opolskim, Stasia Budzisz – dziennikarka i autorka książki „Welewetka. Jak znikają Kaszuby” oraz Michał Świetliński, który prowadzi w mediach społecznościowych profil „Świetlan”.
Po przerwie miała miejsce prezentacja Tymoteusza Króla – doktora nauk o kulturze i religii, zaangażowanego działacza Stowarzyszenia „Wilamowianie”, który działa na rzecz rewitalizacji języka wilamowskiego.
W drugim panelu dyskusyjnym udział wzięli: Mirosław Grzyb – wiceprezes Związku Kurpiów i tłumacz gwary kurpiowskiej, Elżbieta Legierska-Niewiadomska – folklorystka i animatorka kultury z Istebnej, Krzysztof Trebunia-Tutka – lider popularnego zespołu, który swoje utwory wykonuje podhalańską gwarą oraz Paulina Mikuła – popularyzatorka wiedzy o języku polskim i autorka kanału na YouTube „Mówiąc inaczej”.
Ciekawym punktem programu był konkurs z nagrodami poświęcony słowom gwarowym z różnych części kraju. Niektórzy wykorzystali również język mieszkańców wsi do zaprezentowania swoich możliwości wokalnych.
Spotkanie poprowadziła Zofia Dragan – nauczycielka i regionalistka, prezeska Stowarzyszenia Bukówczan MANU, która z dużą swadą posługuje się gwarą wielkopolską.
The conference "The Polish countryside over the centuries: The Second Republic and the World War II Period (1918-1945)".
W odpowiedzi na potrzeby naukowe i społeczne, Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi kontynuował w 2024 roku cykl konferencji naukowych poświęconych dziejom polskiej wsi i chłopów. Konferencja, która odbyła się dnia 3 grudnia 2024 roku w siedzibie Instytutu, stanowiła drugą odsłonę projektu badawczego „Wieś polska na przestrzeni wieków”, obejmującego analizę losów wsi w różnych okresach historycznych.
Program konferencji:
Conference "Rural Tourism and Museums. Seeing the countryside in a museum."
W dniu 26 listopada 2024 roku w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyła się konferencja pod hasłem „Turystyka wiejska i muzea. Zobaczyć Wieś w muzeum”. Wydarzenie było kontynuacją ubiegłorocznego cyklu poświęconego turystyce wiejskiej i tym razem skoncentrowało się na roli muzealnictwa prywatnego i społecznego na terenach wiejskich.
Wśród poruszanych zagadnień znalazły się:
• czy możliwe są rozwiązania systemowe dotyczące muzeów prywatnych, społecznych oraz izb regionalnych?
• jak opowiadać o swoim dziedzictwie?
• jak promować prywatne placówki muzealne i izby regionalne, mające swoje siedziby na wsi?
• jakie rozwiązania można wypracować, by prywatne placówki muzealne mogły działać „lepiej”?
• łączenie gospodarstw agroturystycznych z placówką muzealną, paramuzealną, izbą regionalną pod kątem wzbogacenia oferty;
• jak powinny działać placówki kulturalne lokowane na terenach wiejskich, do przekazania wiedzy o swoim dziedzictwie kulturowym?
• jakie są możliwości włączenia małych muzeów do ścieżki regionalnej w nauczaniu szkolnym?
Program konferencji:
Symposium "Ethnomosaic. Contemporary Rural Cultural Heritage. 210th anniversary of Oskar Kolberg's birth"
14 marca 2024 r. w siedzibie Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyło się Sympozjum zorganizowane przez Zespół Badań Etnograficznych. Wydarzenie miało na celu prezentację założeń projektu oraz utworzenie płaszczyzny do wymiany poglądów i prezentacji wyników pilotażowych badań w województwie podkarpackim.
The first part of the program included presentations by the Ethnographic Research Team, summarizing the meetings of the research team and the results produced in 2023:
- Izabela Wolniak (Ethnomosaic Team Coordinator - NIKiDW): "Introduction to the Ethnomosaic project".
- Dr. Katarzyna Ceklarz (Academy of Applied Sciences in Nowy Targ/Polish Folklore Society); "Ethnomosaics - Kolbergian inspirations in contemporary educational practice".
- Małgorzata Jaszczołt (Head of Program Department - NIKiDW): "Research Methodology in the Ethnomosaic Project. Idea"
- Dr. Arkadiusz Jełowicki (National Museum of Agriculture and Agro-Food Industry in Szreniawa): "Research, Archive, Publication - Ethnomosaics in Action".
- Elżbieta Dudek - Młynarska (Ethnographic Museum in Rzeszów): "An account of research in the Podkarpackie province".
The second part of the program was occupied by a debate entitled. "How would Oskar Kolberg have researched the culture and heritage of the Polish countryside today?", which was moderated by Dr. Arkadiusz Jelowicki with the participation of invited representatives of scientific and ethnographic research centers in Poland. It was attended by:
- Magdalena Lica-Kaczan - Skansen Osadnictwa Nadwiślańskie w Wiączeminie Polskim, Branch of the Mazovian Museum in Płock
- Dr. Katarzyna Smyk, Prof. UMCS - Institute of Cultural Sciences, UMCS
- Dr. Katarzyna Waszczyńska - Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of the University of Warsaw
- Dr. Filip Wróblewski - Polish Folklore Society
Symposium program:
The conference "Rural Tourism. Opportunities-Perspectives-Good Practices".
30 listopada 2023 r. w Narodowym Instytucie Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyła się konferencja pt.: „Turystyka wiejska. Szanse- Perspektywy -Dobre praktyki”.
The purpose of the conference was to present the directions of development of rural tourism and to present good practices and projects that combine the cultural heritage of the countryside with tourism. The speakers included both professionals who deal with this field from the theoretical side, as well as people who are already implementing such activities.
Our aim was also to assess the potential of rural tourism in Poland, learn about the current needs of leisure organizers and creators of a tourism product based on rural heritage, and plan activities to support their work.
Conference Program
"The Polish countryside over the centuries: from the loss of independence to World War I".
25 października 2023 r. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi zaprosił na konferencję „Wieś polska na przestrzeni wieków: od utraty niepodległości do I wojny światowej”
The Polish countryside and its inhabitants have been an object of interest to historians, ethnographers, sociologists and demographers for decades. The first fully scholarly works on its subject began to emerge in the 19th century, including Oskar Kolberg's Complete Works. Examples include monographs that came from the pen of the eminent Polish historian Franciszek Bujak. In recent years, multithreaded and multifaceted studies of the history of villages located within the borders of the former Polish-Lithuanian Commonwealth have again experienced a renaissance among Polish, but also increasingly foreign historians.
Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi wychodząc naprzeciw społecznym oczekiwaniom postanowił utworzyć platformę konferencyjną do wymiany myśli i poglądów związanych z dziejami wsi oraz polskich chłopów. W tym celu planowana jest realizacja cyklu konferencji poświęconych „Wsi polskiej na przestrzeni wieków”. W tym roku inaugurujemy projekt koncentrując się na tematyce przekrojowej, ukazującej losy chłopów i ich wiejskiego otoczenia od utraty niepodległości do I wojny światowej.
Speakers at the conference included researchers from Poland and abroad, and their presentations focused on the following issues:
Session I Material culture of the countryside (residential houses, mansions, religious buildings, farm buildings, agricultural industry buildings, agricultural tools, etc.).
Session II Intangible culture (rites, rituals, customs, language in regional
and local variations, costumes, music, dance, songs, legends, fairy tales, traditions of neighborhood or community life, etc.).
Session III Ownership and demographic changes in the Polish countryside.
Session IV Agricultural production and rural cooperatives.
Conference Program:
The conference "Polish Peasants over the Centuries. The state of research and research perspectives"
W dniach 10-11 lipca 2023 r. w gmachu Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi odbyła się konferencja „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”.
In recent years, the discourse on the history of the Polish countryside, especially the social and economic relations prevailing there, has intensified, in view of the dissemination of many myths - The organizers, The National Institute of Culture and Rural Heritage and The Institute of History of the Vistula Academy of Finance and Business, organized a conference with the participation of experts in the history of the Polish countryside. Its purpose was to present a fairly complete and consistent with the current state of scientific research picture of the relations and transformations of the Polish countryside from the 10th to the early 21st century, from historical issues through ethnohistorical issues, to the narrative carried out by museums dealing with the history of the countryside.
Conference Program:
