Wczytywanie

Kategoria: Pracownia Badań Historycznych

(40)

Konferencja „Chłopi polscy na przestrzeni wieków” na YouTube

W zeszłym roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula wspólnie zorganizowały interdyscyplinarną konferencje naukową pod tytułem „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”. Dziś prezentujemy Państwu niemal pełny zapis video tego wydarzenia. Wychodząc naprzeciw bardzo żywej w ostatnim czasie dyskusji na temat dziejów polskiej wsi,

Wspomnienie o stylu zakopiańskim w 170. rocznicę urodzin Stanisława Witkiewicza

Ideałem społecznym każdego pierwiastka kultury jest ogarnięcie przezeń całego społeczeństwa, jest nadanie wspólnych cech cywilizacyjnych wszystkim społecznym warstwom, jest wytworzenie idealnych łączników między duszami ponad przepaściami strasznych materialnych nierówności i przeciwieństw. Styl zakopiański spełnił to zadanie1. Kim był Stanisław Witkiewicz? Stanisław Witkiewicz urodził się 21 maja w 1851 roku w Poszawszu. Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Nieczuja,

O grzeczności wiejskiej słów kilka

Od najmłodszych lat uczymy się reguł grzeczności. Czy są one wszędzie takie same? Jakie zasady obowiązują na wsi? „Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą” pisał w „Panu Tadeuszu” Adam Mickiewicz. Fakt, iż grzeczność jest podstawowym elementem spajającym społeczeństwo jest oczywisty. Co ciekawe przejawia się ona nie przez ogół, a poprzez jednostkę okazującą ją drugiej osobie.

Św. Urban i jego kult w rodzinach rolniczych

Św. Urban to patron rolników, chroni jednocześnie przed gradobiciem i ogniem. W kalendarzu rolniczym, 25 maja jest to dobry moment na sianie jęczmienia, prosa i owsa oraz sadzenie rozsady dyni. Patron rolników Pomimo iż był papieżem nie posiadamy żadnych wiarygodnych źródeł o jego życiu, pontyfikacie czy miejscu pochówku. Wiadomo jedynie, że był Rzymianinem i że jego pontyfikat

Noc Kupały na wschodzie Polski

Jesteśmy jedynym krajem, w którym kupalnockę można obchodzić trzy razy. Pierwszy raz przed świętem narodzin św. Jana z 23 na 24 czerwca, drugi raz, przed 7 lipca i trzeci w pierwszą sobotę po 12 lipca. Wszystko to dlatego, że na naszym terenie prawosławni mieszkańcy Polski świętują według kalendarza juliańskiego. Kalendarz juliański Kalendarz juliański, nadal używany przez Kościoły

Ze świętą Małgorzatą zaczyna się lato

Na dzień świętej Małgorzaty przypadało wiele zjawisk pogodowych. W tym roku w Polsce będziemy mogli zaobserwować na niebie częściowe zaćmienie słońca. Data ta musiała być przełomowa i dawniej - na wsi, po tym dniu rozpoczynano „małe żniwa”, polegające na zbiorze rzepaku i jęczmienia ozimego. Szkocka królowa Święta Małgorzata (1046 - 1093) była córką angielskiego księcia Edwarda

Wspomnienie o Adamie Chętniku zwanym „Uczonym Kurpiem”

Wybitny polski naukowiec Adam Chętnik żyjący w latach 1885 – 1967 był postacią niezwykle barwną. Jego życiorys pełen jest boleśnie charakterystycznych, dla Polaków, blizn po XX wieku. Na skutek zaangażowania w pracę zawodową i przywiązania do kurpiowskiej tradycji uzyskał przydomek „Uczony Kurp”. Działalność naukowa i patriotyczna Szybko dorastał pomagając rodzicom. Ojciec Adama Wincenty był rzemieślnikiem – zajmował

Majowi zimni ogrodnicy, czyli św. Pankracy, św. Serwacy i św. Bonifacy

Maj uważany jest za jeden z najpiękniejszych miesięcy w roku. W rolnictwie jest okresem ostatnich przymrozków, które zwiastują tzw. trzej ogrodnicy lub zimni ogrodnicy, czyli św. Pankracy, św. Serwacy i św. Bonifacy. Kim są i jaki mają związek z rolnictwem wspomniani Święci? Św. Pankracy (12 maja) Święty Pankracy urodził się pod koniec III wieku we Frygii na

Solidarność z gospodarowania i chłopska walka o wolność

„Wydaje mi się, że dla was, gdy dzisiaj stoicie przed nowym rozdziałem waszego zadania, to bazą jednoczącą was jest przede wszystkim ziemia. Albo ziemia, którą posiadacie, albo ziemia na której pracujecie. I to jest najważniejsza sprawa – zespolić się w służbie ziemi, która jest służbą narodowi, rodzinom, własnej rodzinie i wam wszystkim”. - Stefan Kardynał

Na świętego Stanisława w domu pustki, w polu sława

8 maja, był ważnym dniem w kalendarzu rolników, wtedy wysiewano len i demontowano podwójne okna i drzwi w domach. Na ten dzień przypada święto św. Stanisława. Jego postać budzi od wieków duże zainteresowanie ze względu na wielokrotnie opisywany i analizowany konflikt z królem Bolesławem Śmiałym. Stanisław ze Szczepanowa Był biskupem krakowskim, męczennikiem. Zgodnie z tradycją, urodził

Sprawa chłopska w Konstytucji 3 Maja 1791 roku  

3 maja przypada 230 rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja. Jako pierwszy tego rodzaju dokument w Europie, a drugi na świecie, jest jednym z największych polskich osiągnięć. Okoliczności uchwalenia Konstytucji 3 maja Przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych był ostatnią próbą ratowania Rzeczpospolitej. Od 1788 roku obradował w Warszawie Sejm Wielki, zwany później Czteroletnim. Prace nad Ustawą Rządową, bo

Św. Jerzy – patron rolników

Dwudziestego trzeciego kwietnia wypada wspomnienie o św. Jerzym. Ten męczennik, legionista z początku IV wieku jest jednym z najpotężniejszych konstruktów kulturowych, jaki przez wieki kształtował wyobrażenie Europejczyków o męskości i rycerskości. Co wiemy o Jerzym? Dlaczego pamiętamy o nim w takim a nie innym kontekście? Warto zapoznać się z garścią informacji o nim i jego

„Na św. Wojciecha rośnie rolnikom pociecha”

23 kwietnia przypada uroczystość św. Wojciecha. Jest on głównym patronem Polski, archidiecezji gnieźnieńskiej i Gniezna. Przedstawia się go w ornacie biskupim, z maczugą lub dzidą, czasami ze swoją odciętą głową w rękach, a także orłem, który według legendy towarzyszył zwłokom transportowanym do Gniezna. Kim był Adalbert-Wojciech? Biskup praski, Adalbert-Wojciech, był nie tylko krewnym cesarza Ottona III (996-1002),

Rocznica Powstania w Getcie Warszawskim

Powstanie w getcie warszawskim wybuchło 19 IV 1943 roku. Było to największe do tego czasu zbrojne miejskie powstanie w okupowanej przez Niemców Europie. Był to też jeden z pierwszych elementów Holocaustu, który w dużej mierze był znakomicie udokumentowany przez samych sprawców – w tym wielkiego kata warszawskich Żydów Jürgena Stroppa. Zbrodniarz pieczołowicie dokumentował swoje zachowanie

Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków

18 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków. W Polsce obowiązuje Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W niniejszym artykule chcielibyśmy przybliżyć czytelnikom znaczenie definicji zabytku zgodnie z ustawą, wskazać, które z nich podlegają ochronie, na czym polega ochrona zabytków i czy na projekty związane z ich ochroną wciąż jeszcze można dostać dofinansowanie.  Co

Święto Chrztu Polski

Ustanowione na dzień 14 kwietnia Święto Chrztu Polski jest umowną datą przyjętą ze względu na chrzest Mieszka I, co miało miejsce w 966 r. Wiemy także, że Śląsk i Małopolska należały już wcześniej do chrześcijańskiego państwa czeskich Przemyślidów. Trudności z precyzyjną datą Chrystianizacja Słowian odbywała się długookresowo, więc trudno jest określić konkretną datę. Pomiędzy IX a XI

Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

Przypadający 13 kwietnia Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej uchwalony został 14 listopada 2007 przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 roku. Tragedia Katynia i walka z kłamstwem katyńskim to doświadczenie ważne dla kolejnych pokoleń Polaków. To cześć naszej historii. Naszej pamięci

Katyń – Dzień Pamięci…

Tragedia Katynia i walka z kłamstwem katyńskim to doświadczenie ważne dla kolejnych pokoleń Polaków. To cześć naszej historii. Naszej pamięci i naszej tożsamości. To jednak także część historii całej Europy, świata. To przesłanie dotyczące każdego człowieka i wszystkich narodów. Dotyczące i przeszłości, i przyszłości ludzkiej cywilizacji. Zbrodnia Katyńska już zawsze będzie przypominać o groźbie zniewolenia i

Wspomnienie o ks. Franciszku Blachnickim w 100 rocznicę Jego urodzin

Urodzony na Górnym Śląsku wybitny polski duchowny ks. Franciszek Blachnicki był założycielem Ruchu Światło-Życie i znanym duszpasterzem młodzieży. Jego życie naznaczone cierpieniem przez koszmar niemieckiego sytemu obozów koncentracyjnych i represje ze strony Służby Bezpieczeństwa PRL pełne było ciężkiej pracy w służbie dla narodu i jego najcenniejszego skarbu: młodych. W rocznicę jego urodzin (24 III) wspominamy

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką

24 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Wybór daty nawiązuje do dnia, w którym Niemcy w 1944 r. zamordowali w Markowej rolniczą rodzinę Ulmów: Józefa i Wiktorię oraz ich dzieci, wraz z ukrywającymi się u nich Żydami. Dlatego dziś przypominamy Państwu wydarzenia z 1944, a także sylwetki ofiar i oprawców.

pl_PLPolish