Tradycja karnawału w Polsce sięga czasów szlachty sarmackiej, czyli około XVI wieku. Organizowano wówczas kuligi, maskarady, uczty i tańce. Świętowano barwnie i z wielkim rozmachem. Organizacja uczt i wystawnych przyjęć wiązała się niegdyś z przestrzeganiem licznych ceremoniałów i etykiet, co niejednokrotnie przysparzało gospodarzom wielu wysiłków. Niełatwo było bowiem sprostać wszystkim narzuconym konwenansom. Cały proces rozpoczynał się
„Żywieckie gody” to najstarszy i największy konkurs grup kolędniczych z terenu Beskidu Żywieckiego i Beskidu Śląskiego. Opiera się na starych zwyczajach przebierańców noworocznych, którzy kolędowali zawsze w noc sylwestrową oraz Nowy Rok, w Zabłociu i we wsiach położonych w dorzeczu górnej Soły. W ostatni dzień kończącego się roku oraz pierwszy dzień nowego roku – na granicy
W grudniu 2022 r. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi ogłosił premierę gry pamięciowej „Tradycyjne zabawki”, dzięki której odbiorcy mają możliwość poznania różnorodnej i pięknej sztuki ludowej polskiej wsi oraz wielobarwnego świata zabawek, którymi bawili się nasi przodkowie. Dawniej zabawki pomagały dziecku poznać świat i otoczenie: dom, zagrodę, miejsca pracy (lalki-ludzie, bryczki z końmi, zwierzęta domowe,
Okres noworoczny na Kurpiowszczyźnie był związany z wieloma czynnościami wykonywanymi w każdym domu. Istnieje wiele obrzędów i zwyczajów z nim związanych. Był to czas odpoczynku, wesołej rozrywki i zabawy. Od świąt Bożego Narodzenia rozpoczynał się na Kurpiach czas kolędowania, który trwał aż do święta Matki Bożej Gromnicznej. Kolędnicy wykonywali gwiazdę kolędniczą, chodzili z nią po
Jedną z ulubionych szlacheckich rozrywek karnawałowych były organizowane z wielkim rozmachem kuligi. Prowadzona przez wodzireja sanna przybywała od dworu do dworu, w każdym z nich zaznając należytej gościny. A gdy goście najedli się, napili i wytańczyli przy dźwiękach muzyki i donośnym dzwonieniu janczarów ruszali w dalszą drogę, zabierając ze sobą co najmniej jednego z domowników. O
Dzisiejsze Boże Narodzenie zdominowane jest przez krzykliwe wystawy sklepowe, kolorowe iluminacje ulic, „gorączkę przedświąteczną” oraz wszechobecne wyobrażenie św. Mikołaja z reklamy Coca-Coli. Porównując je do okresu Bożego Narodzenia jeszcze sprzed100 lat, można zauważyć, jak bardzo podatna na zmiany jest kultura i tradycja. Przyjrzyjmy się, jakie zwyczaje panowały w polskiej tradycyjnej kulturze ludowej w tym szczególnym
Piernik, to ciasto z mąki i miodu, niewątpliwie od najdawniejszych czasów znane w Polsce i nazywane miodownikiem, a od przyprawy korzennej czyli pieprznej po staropolsku „piernej” przezywane piernikiem – pisał Zygmunt Gloger w Encyklopedii Staropolskiej. Nie każdy wie, że ten pyszny i zdrowy przysmak znalazł też swoje miejsce w kulturze. Słodkie i aromatyczne ciasto miodowe znano
Polskie tradycje flisackie zostały wpisane na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Obok polskich, uhonorowano również tradycje flisackie z Czech, Austrii, Łotwy i Hiszpanii. Decyzja o wpisie zapadła na siedemnastej sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Rabacie w dniach 28 listopada – 3 grudnia 2022 r. Flisactwo i tradycje flisackie, które zostały
Rozpleciny zamiast wieczoru panieńskiego? Czy dziś tradycyjny obrzęd ludowy sprzed 150 lat będzie mógł zainspirować narzeczonych, by obmyślając niebanalny i oryginalny wieczór panieński Państwo Młodzi mogli go spędzić wspólnie i w towarzystwie gości najbliższych ich sercu? Do tej pięknej tradycji chcą powrócić mieszkańcy wsi Zagrody w powiecie puławskim, zrzeszeni w Stowarzyszeniu "Zagrody Razem", z którymi niedawno
Przez cały rok obrzędowy spotykamy się z duszami zmarłych, które żyją gdzieś w oddali, ale często także blisko nas. Możemy im pomóc modlitwą, pożywieniem czy zapaleniem świateł na grobie. Mamy ku temu szczególną okazję: 1 listopada we Wszystkich Świętych i 2 listopada w Dzień Zaduszny. O tradycjach i obrzędach związanych z tymi dniami wspominaliśmy już niejednokrotnie..... https://nikidw.edu.pl/2021/10/29/zaduszki-na-wsi-wierzenia-i-zwyczaje/ Pisaliśmy
21 lub 22 października to dzień świętego Wendelina patrona pastwisk i trzód, wędrowców i pielgrzymów, myśliwych, pasterzy i chłopów, obrońcy podczas epidemii. Święty Wendelin żył na przełomie VI i VII wieku. Zgodnie z legendą był synem iroszkockiego króla, ale swoje pochodzenie ujawnił dopiero przed śmiercią. Zrezygnował z korony i tytułów, by wieść skromne i samotne życie.
Już od zarania dziejów karczmy stanowiły nieodłączny element polskiego krajobrazu. Były miejscem rozrywki, spotkań towarzyskich i odpoczynku po męczącej podróży. W karczmach można było zjeść posiłek, napić się miodu lub piwa oraz zaopatrzyć w różnego rodzaju produkty. Poza dworem, były głównym ośrodkiem życia społeczno-gospodarskiego ówczesnej wsi. Służyły wszystkim, zarówno panom, jak i chłopom, starym i
Św. Franciszek z Asyżu to postać niezwykła. Jednym z motywów, dla którego spotykał się z sympatią i podziwem ludzi całego świata była Jego postawa wobec przyrody. Obcowanie z naturą postrzegał jako kontakt z samym Stwórcą. W 1979 roku papież Jan Paweł II ogłosił świętego patronem ekologów. Kościół katolicki obchodzi wspomnienie o Bracie Franciszku 4 października. Święty
Górale Kliszczaccy, Kliszczacy, Kliszczaki to grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca środkową część Beskidu Średniego, między górnym biegiem Raby i Skawy. Ich nazwa wzięła się od charakterystycznego rozcięcia u dołu spodni tzw. „kliszcza”. Zasiedlanie obszaru zamieszkałego przez Kliszczaków trwało co najmniej od XIII do początku XVI wieku. Osadnikami była ludność polska, rolnicza, napływająca z ziemi krakowskiej. Najstarsza
Święty Mateusz apostoł był twórcą pierwszej Ewangelii. Przed nawróceniem miał na nazwisko Lewi i był celnikiem. Podczas swojej posługi apostolskiej głosząc Słowo Boże w Etiopii, został skazany przez króla Hirtakusa na śmierć. Zmarł śmiercią męczeńską od rany ciętej zadanej mieczem. Zwłoki świętego spoczywają od 1080 roku w Salerno. Jest patronem tego miasta. Ewangelia według św.
Perebory, nazwane także przez ludność wiejską perebowrami, priborami, zaborami, wyborami, pasamonami to oryginalny ornament tkacki wykonany techniką wybierania, tworzący pasowy wzór, w którym partie deseniowe tkane są jednocześnie z gładkim płótnem, wykonywany na terenach północno-wschodniej Lubelszczyzny i wschodniej części obecnego województwa podlaskiego. Perebor to element zdobniczy charakterystyczny dla regionu nadbużańskiego, choć był znany nie tylko
Mieszkańcy Kaszub mówią, że ich kraina jest najpiękniejsza na świecie. I wiele w tym prawdy, bowiem położna jest na niezwykle malowniczych terenach… blisko Bałtyku, znanych miejscowości letniskowych, Jeziora Żarnowieckiego, czy Puszczy Darżlubskiej. Kaszuby charakteryzują się setkami jezior, wąwozów, wzgórz morenowych, lasów, borów, kwiecistych łąk oraz parków krajobrazowych. A co najważniejsze, niepowtarzalną kulturą, której pełnię można
Wilamowice to niewielkie miasteczko położone we wschodniej części województwa śląskiego, założone w XIII wieku przez osadników germańskiego pochodzenia. Do końca drugiej wojny światowej jego mieszkańcy wyrażali bardzo silne poczucie odrębności wyrażające się przede wszystkim poprzez język i strój. Sprzyjała temu ścisła endogamia, małżeństwa zawierano prawie wyłącznie w obrębie własnej społeczności. W innym wypadku wymagano, by
Święty Bartłomiej był jednym z dwunastu Apostołów Chrystusa. W Ewangeliach występuje pod dwoma imionami: Bartłomiej i Natanael. Jego kult datuje się od V wieku. Jest patronem wielu zawodów m.in.: rzeźników, garbarzy, introligatorów, szewców i siodlarzy. W Kościele katolickim wspomnienie św. Bartłomieja przypada 24 sierpnia. W polskiej tradycji ludowej jest patronem jesiennych zasiewów i odlotu bocianów. Trzej
Chodziła, chodziła, trzy wianuszki wiła, Jeden sobie, drugi tobie, trzeci powiesiła. I powiesiła go w sieni nade drzwiami. Przeszedł ojciec, przeszła matka, zalali się łzami. Nie płaczcie rodzice, wy syna waszego, Boście jedli, boście pili za pieniądze jego. Wyście się najedli, jo natańcowała A muzyka to nom grała z rana do wieczora. To fragment przyśpiewki z „Wesela Szamotulskiego. Regionalnego widowiska w IV obrazach”,
Polish