Górale Kliszczaccy, Kliszczacy, Kliszczaki to grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca środkową część Beskidu Średniego, między górnym biegiem Raby i Skawy. Ich nazwa wzięła się od charakterystycznego rozcięcia u dołu spodni tzw. „kliszcza”. Zasiedlanie obszaru zamieszkałego przez Kliszczaków trwało co najmniej od XIII do początku XVI wieku. Osadnikami była ludność polska, rolnicza, napływająca z ziemi krakowskiej. Najstarsza
Święty Mateusz apostoł był twórcą pierwszej Ewangelii. Przed nawróceniem miał na nazwisko Lewi i był celnikiem. Podczas swojej posługi apostolskiej głosząc Słowo Boże w Etiopii, został skazany przez króla Hirtakusa na śmierć. Zmarł śmiercią męczeńską od rany ciętej zadanej mieczem. Zwłoki świętego spoczywają od 1080 roku w Salerno. Jest patronem tego miasta. Ewangelia według św.
Perebory, nazwane także przez ludność wiejską perebowrami, priborami, zaborami, wyborami, pasamonami to oryginalny ornament tkacki wykonany techniką wybierania, tworzący pasowy wzór, w którym partie deseniowe tkane są jednocześnie z gładkim płótnem, wykonywany na terenach północno-wschodniej Lubelszczyzny i wschodniej części obecnego województwa podlaskiego. Perebor to element zdobniczy charakterystyczny dla regionu nadbużańskiego, choć był znany nie tylko
Mieszkańcy Kaszub mówią, że ich kraina jest najpiękniejsza na świecie. I wiele w tym prawdy, bowiem położna jest na niezwykle malowniczych terenach… blisko Bałtyku, znanych miejscowości letniskowych, Jeziora Żarnowieckiego, czy Puszczy Darżlubskiej. Kaszuby charakteryzują się setkami jezior, wąwozów, wzgórz morenowych, lasów, borów, kwiecistych łąk oraz parków krajobrazowych. A co najważniejsze, niepowtarzalną kulturą, której pełnię można
Wilamowice to niewielkie miasteczko położone we wschodniej części województwa śląskiego, założone w XIII wieku przez osadników germańskiego pochodzenia. Do końca drugiej wojny światowej jego mieszkańcy wyrażali bardzo silne poczucie odrębności wyrażające się przede wszystkim poprzez język i strój. Sprzyjała temu ścisła endogamia, małżeństwa zawierano prawie wyłącznie w obrębie własnej społeczności. W innym wypadku wymagano, by
Święty Bartłomiej był jednym z dwunastu Apostołów Chrystusa. W Ewangeliach występuje pod dwoma imionami: Bartłomiej i Natanael. Jego kult datuje się od V wieku. Jest patronem wielu zawodów m.in.: rzeźników, garbarzy, introligatorów, szewców i siodlarzy. W Kościele katolickim wspomnienie św. Bartłomieja przypada 24 sierpnia. W polskiej tradycji ludowej jest patronem jesiennych zasiewów i odlotu bocianów. Trzej
Chodziła, chodziła, trzy wianuszki wiła, Jeden sobie, drugi tobie, trzeci powiesiła. I powiesiła go w sieni nade drzwiami. Przeszedł ojciec, przeszła matka, zalali się łzami. Nie płaczcie rodzice, wy syna waszego, Boście jedli, boście pili za pieniądze jego. Wyście się najedli, jo natańcowała A muzyka to nom grała z rana do wieczora. To fragment przyśpiewki z „Wesela Szamotulskiego. Regionalnego widowiska w IV obrazach”,
Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny jest najstarszym świętem Maryjnym. Obchodzone najpierw wśród pierwszych chrześcijan, rozszerzyło się na cały Kościół. W VIII w. Obchodzono je wszędzie w chrześcijańskim świecie bardzo uroczyście, z wigilią i oktawą. Tak jest do dzisiaj! Jan Lechoń w Rymach częstochowskich myślał z nostalgią o tym dniu: Wszystko mi się dziś wydało jak z dziecinnej bajki Niebo
Gwara kurpiowska należy do mazowieckiego zespołu dialektalnego i obejmuje tereny Puszczy Zielonej i Puszczy Białej. Można omówić jej kilka podstawowych cech na przykładzie pieśni spisanej przez Władysława Skierkowskiego (1886-1941), opiewającej epizod historyczny z III Wojny Północnej (1700-1721). Chodzi o bitwę stoczoną przez oddział strzelców kurpiowskich pod dowództwem Stanisława (Stacha) Konwy z armią króla szwedzkiego Karola
Chaty kurpiowskie są jednym z elementów kultury materialnej Kurpi i wyrazem tożsamości krajobrazu kulturowego Puszczy Białej i Zielonej. Przez wieki jedynym materiałem budowlanym było drewno. W budowlach, które przetrwały do naszych czasów, widoczny jest kunszt wielu pokoleń bezimiennych cieśli. Charakter domów mieszkalnych Kurpi ciekawie ujął płocki kronikarz W.H. Gawrecki w 1825 r. „Jak ubiór Kurpia i
Polskie wycinanki ludowe z papieru powstały wyłącznie jako forma dekoracji wiejskiego wnętrza mieszkalnego. Dawniej nazywano je strojem, cackami, kwiatkami, gwiazdkami, lelujami, cyrkami, rózgami lub po porostu ozdobami z papieru. Rozkwit tej formy zdobienia wnętrz przypadł na przełom XIX i XX wieku. Najważniejsze regiony wycinankarskie usytuowane były na dawnych ziemiach Królestwa Polskiego - na Kurpiach oraz
Kurpie to kraina położona na Mazowszu. Ludność kurpiowska zamieszkuje dwie puszcze, położoną na północno-wschodniej części województwa - Zieloną, Myszyniecką lub Kurpiowską oraz puszczę Białą obejmującą obszar nizinny Mazowsza. Nazwa Kurpie pochodzi od nazwy obuwia zwanych „Kurpiami”. Mieszkańcy Puszczy Zielonej nazywali siebie Puszczakami. Poznajmy cechy charakterystyczne ubioru tej części Kurpiów. Ubiór Kurpiowski charakteryzuje się prostotą i wykonany
Kurpie jako grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkuje tereny dwóch puszcz mazowieckich: Puszczy Zielonej (zwanej też: Puszczą Kurpiowską lub Zagajnicą) i Puszczy Białej. Charakterystycznymi elementami kultury materialnej obydwu wspomnianych grup są: stroje, hafty, ozdoby bursztynowe, kurpiowskie chaty, zdobienia w drewnie i rzeźba, wycinanki, kwiaty z krepiny oraz ozdobne palmy na Niedzielę Palmową. Przy czym, strój ludowy przybierany przez Kurpiów jest zróżnicowany regionalnie. Co oznacza, że mieszkańcy dwóch puszcz
Współczesne wesela na Kurpiach nie są już w pełni zgodne z dawną tradycją. Najwięcej straciły w warstwie magicznej i różnorodności zabiegów obrzędowych. Do naszych czasów przetrwały zasadnicze części tego, niegdyś bardzo bogatego i rozbudowanego wydarzenia, w którym swoją rolę odgrywali niemal wszyscy mieszkańcy wsi. Jak wyglądało tradycyjne kurpiowskie wesele opowiedział nam Witold Kuczyński, kierownik Kurpiowskiego
Sam termin Polonia Maior, Wielkopolska, został użyty po raz pierwszy w 1257 roku przez notariusza księcia Bolesława Pobożnego, Macieja z Lubinia. Tym mianem określano terytorium pierwotnej kolebki plemienia Polan dla rozróżnienia od terenów zajmowanych przez Wiślan, które były nazywane Polonia Minor (Małopolską). W dawnej Wielkopolsce można było tradycyjnie wyróżnić ponad trzydzieści różnych grup etnograficznych: od
Wielkopolska to region niezwykle bogaty w siedziby ziemiańskie, które stanowią nieodłączny element krajobrazu kulturowego tej krainy. Do czasów obecnych zachowały się przepiękne pałace i dwory, otoczone parkami, sąsiadujące z folwarczną zabudową, będące ozdobą całej okolicy. Dzisiaj odkryjemy dla Was na nowo dworskie siedziby w Koszutach, Koźminku, Starym Popowie, Studzieńcu i Żelazkowie. …. Koszuty rodziny Zabłockich W tej
Już Oskar Kolberg, ojciec polskiej etnografii, wskazywał w swoich pismach na Wielkopolskę jako jedną z „najciekawszych dla etnografa prowincyj”. Zaś w folklorze wielkopolskim wielkie znaczenie ma muzyka instrumentalna i śpiew. A w muzyce tego regionu „pierwsze skrzypce grają” dudy. Muzyka w folklorze wielkopolskim ma szczególne miejsce. Dzięki samodzielnym muzykom i kapelom do współczesności zachowało się wiele
Pochód Lajkonika, zwanego też konikiem zwierzynieckim albo Tatarzynem, od wieków jest kojarzony z Krakowem. Zgodnie z legendą początki tej tradycji są związane z ocaleniem miasta przed najazdem tatarskim przez dzielnych flisaków wiślanych z okolic Zwierzyńca, zwanych włóczkami. Pochód Lajkonika odbywa w pierwszy czwartek po Bożym Ciele. Tego dnia, bez względu na pogodę, charakterystycznie ubrany jeździec na
Wielkopolska to jeden z najstarszych regionów historycznych Polski. To tutaj rozpoczął się proces budowania Państwa Polskiego. W ciągu stuleci rozwijała się na tym terenie tradycyjna kultura ludowa we wszelkich jej przejawach – w sferze materialnej, duchowej, folkloru i obyczajowości. Kształtowała się tu również regionalna odmiana polszczyzny w postaci dialektu wielkopolskiego i jego gwarowych wariantów. Wielkopolskę
Boże Ciało, czyli kościelne święto Eucharystii, zostało ustanowione w XIII wieku. W Belgii obchodzono je od 1246 roku w diecezji Liege, a później rozszerzono na całą Germanię. W 1264 roku Papież Urban IV, wprowadził święto do kalendarza liturgicznego obowiązującego w całym Kościele powszechnym. W Polsce obchody Bożego Ciała zostały zapoczątkowane w 1320 roku w Krakowie i
Polish