Oblęgorek jednoznacznie kojarzy się z Henrykiem Sienkiewiczem. Ta spokojna wieś, położona z dala od głównych szlaków komunikacyjnych, idealnie nadawała się na miejsce pracy pisarza. Do takiego samego wniosku doszli współcześni Sienkiewiczowi – otrzymał on posiadłość w 1900 r., jako prezent od narodu polskiego na 25-lecie pracy twórczej. Pierwsze wzmianki o Oblęgorku pochodzą z XVI w., kiedy
Tradycje piwowarskie na ziemiach polskich mają bardzo długą tradycję. O piwie warzonym z pszenicy, jęczmienia, żyta i orkiszu wspominali najstarsi kronikarze, jak Jan Długosz, czy Gall Anonim. Trunkiem tym raczono się na dworach królewskich, magnackich, szlacheckich, a nawet chłopskich. Wraz z rozwojem średniowiecznych miast nastąpił również szybki rozwój browarnictwa. Niemal każde miasto mogło poszczycić się
Dwory ziemiańskie zawsze cieszyły się dużą popularnością wśród licznych gości, zwłaszcza w okresie letnim, gdy słoneczna pogoda zachęcała do aktywności na świeżym powietrzu. Te nieustanne wizyty, kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt osób przy jednym stole, ciągły ruch w domu, w obejściu i w ogrodzie nie byłyby możliwe, gdyby nie podstawowa cecha polskiego ziemiaństwa – gościnność. Środowiska ziemiańskie
Dwory, jako dawne wiejskie domy mieszkalne szlachty polskiej, stanowią idealne miejsce na usytuowanie w nich instytucji kultury, które gromadzą obiekty posiadające wartość historyczną. Mowa o muzeach, które mają za zadanie odzwierciedlać przede wszystkim duchową historię środowiska regionalnego, w którym powstały. W Polsce mamy kilkadziesiąt takich muzeów, w tym numerze zaczynamy prezentację wybranych dworów. Dwór w Muzeum
Miesiąc pikników i wyjazdów, modlitw przy ukwieconych kapliczkach, ale także… nieszczęśliwych małżeństw. Z majem od zawsze związanych było wiele świąt, zwyczajów i wierzeń – niektóre z nich przetrwały i towarzyszą nam do dziś. Dziś dla większości z nas maj to przede wszystkim czas zabaw i wyjazdów. Łączymy to głównie z długim weekendem i faktem, że mamy
15 maja wspominamy św. Izydora – patrona rolników. Z tej okazji wszystkim rolnikom składamy najserdeczniejsze życzenia, by kapryśna wiosenna pogoda nie zniweczyła ich wysiłków, plony były wysokie, a ich ciężka i potrzebna praca była doceniana i odpowiednio wynagradzana. Ludowe porzekadło głosi, że „na świętego Izydora bywa chłodna pora”. Jak wielu innym tradycyjnym przysłowiom, trudno odmówić
Przesądy i zabobony są integralną częścią każdej kultury. Towarzyszą człowiekowi niemal na każdym kroku. Mimo, iż z pozoru mogą wydawać się nieracjonalne, często opierają się na całkiem logicznych podstawach. W zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi znajduje się cenna kolekcja dzieł wybitnego etnografa Oskara Kolberga, który przedstawił w nich stan kultury ludowej w XIX
W zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi znajduje się cenna kolekcja dzieł wybitnego etnografa Oskara Kolberga, który przedstawił w nich stan kultury ludowej w XIX wieku z całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej oraz jej zróżnicowanie regionalne i bogactwo kulturowe. Poniżej prezentujemy opis obrzędów i zwyczajów majowych opisanych w Tomie 5 „Dzieł zebranych”. MAJ Ł. Gołębiowski w
231 lat temu 3 maja 1791 roku Sejm Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego uchwalił Konstytucję 3 Maja – niosącą gwarancję swobód obywatelskich, tradycje chrześcijańskie, tolerancję i wartości Oświecenia, która stała się dokumentem tworzącym późniejszą tożsamość suwerennego narodu. Uchwalona jako pierwsza w Europie i druga na świecie Ustawa Rządowa stanowiła dowód głębokiego patriotyzmu oraz zrozumienia
W zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi znajduje się cenna kolekcja dzieł wybitnego etnografa Oskara Kolberga, który przedstawił w nich stan kultury ludowej w XIX wieku z całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej oraz jej zróżnicowanie regionalne i bogactwo kulturowe. Z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca prezentujemy kilka tańców opisanych w Tomie 25 „Dzieł zebranych”. Karol Czerniawski
Lilię od wieków uważano za kwiat niezwykły. Symbolizował on czystość, niewinność i wstydliwość połączone z chwałą, majestatem i niebiańską szczęśliwością. 27 kwietnia obchodzimy Dzień Florysty. Lilie towarzyszą ludzkości od niepamiętnych czasów. Najstarsze rzeźby i malowidła przedstawiające te kwiaty mają ponad 4000 lat. Starożytni Grecy wierzyli, że powstały one z kropli mleka bogini Hery, które upadły na
W ludowej tradycji św. Jerzy, św. Wojciech i św. Marek byli uważani za opiekunów rolników, pasterzy, pól i sadów. Dzięki ich wstawiennictwu liczono na dorodne plony oraz powodzenie w hodowli zwierząt. Dni ich święta były jednymi z najważniejszych na polskiej wsi. Obrzędowość dnia św. Wojciecha, św. Jerzego i św. Marka nosi wyraźne cechy święta gospodarczego. W
Już wkrótce, 24 kwietnia będziemy obchodzić 170 rocznicę urodzin Leona Wyczółkowskiego - polskiego malarza, grafika i rysownika, jednego z czołowych przedstawicieli Młodej Polski w nurcie malarstwa realistycznego. W jego twórczości niejednokrotnie pojawiała się tematyka związana z życiem wiejskim, m.in. Siewca, Kopanie buraków, Orka na Ukrainie czy Wiejska dziewczyna w żółtej chuście. Przy okazji tej okrągłej rocznicy przypominamy miejsce,
Tradycja organizacji targów i jarmarków narodziła się w średniowieczu. Wydarzenia te pełniły ważną rolę w życiu wiejskich i małomiasteczkowych społeczności. Na czas ich trwania stawały się centralnym punktem wymiany towarów i usług. Targi były organizowane raz lub kilka razy w tygodniu, w wyznaczone dni. Odbywały się w określonych punktach, zazwyczaj na placach lub rynkach miast. Handlowano
Poniedziałek Wielkanocny zwyczajowo upływał pod znakiem spotkań rodzinnych i towarzyskich, zabaw, radości, psot i zalotów. Wśród licznych zwyczajów związanych z tym dniem najpopularniejszy był oczywiście śmigus-dyndus, czyli zwyczaj polewania się wodą. Obyczaj oblewania wodą wywodził się z wierzeń pradawnych Słowian. W symboliczny sposób nawiązywał do budzenia się przyrody do życia i zdolności ziemi do wydawania plonów.
Niematerialne dziedzictwo kulturowe to wszystkie przekazane nam przez przodków nieuchwytne przejawy tego, co tworzy naszą tożsamość grupową, narodową, etniczną bądź religijną. Przetrwanie tej spuścizny w jej wielkim bogactwie jest warunkiem utrzymania różnorodności kulturowej w obliczu postępującej globalizacji. Dlatego tak ważne jest podejmowanie działań mających na celu ocalenie od zapomnienia lokalnych zwyczajów i obrzędów. W Polsce
Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę miało dla chrześcijan wyjątkowe znaczenie. Tradycja ta, choć bardzo stara, przez wieki ewoluowała. Początkowo jedynym składnikiem święconego był baranek, cały lub w kawałkach, upieczony na rożnie. Z czasem zamieniono go na inne rodzaje mięsa. Święcono, szynkę, kiełbasę, słoninę, całe prosięta, różne ptaki domowe i polne. Potem wprowadzono sery, masło, jaja
W zbiorach Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi znajduje się cenna kolekcja Dzieł wybitnego etnografa Oskara Kolberga, który przedstawił w nich stan kultury ludowej w XIX w. z całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej, jej zróżnicowanie regionalne i bogactwo. Przy okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych prezentujemy zwyczaje związane z wiosną i Wielkanocą na Śląsku, opisane w tomie
W całej Polsce Wielki Tydzień jest czasem skupienia, modlitwy, pokuty, nawrócenia, składania jałmużny na rzecz ubogich, a także nawiedzania obłożnie chorych w domach przez kapłanów. To również okres generalnych wiosennych porządków oraz przygotowania świątecznych potraw. Wielki Tydzień jest ostatnim tygodniem przed Wielkanocą, a jego najważniejszą część stanowi tzw. Triduum Sacrum (Święte Trzy Dni), których istotą jest
Zgodnie z tradycją Niedziela Palmowa kończy okres Wielkiego Postu i rozpoczyna Wielki Tydzień. Jest obchodzona na pamiątkę triumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy i wiąże się ze święceniem palm wielkanocnych. W tym roku przypada na 10 kwietnia. Tradycja świecenia palm wielkanocnych w naszym kraju sięga XI wieku. Do ich wykonania często używano gałązek wierzby, drzewa znanego ze swych magicznych
Polish